Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA, over Ondernemersnieuws

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Nee, dat onszelf evalueren en daar vervolgens van leren,  dat is niet een van de sterkste punten wat we hier in Den Haag regelmatig doen.

Robin Rotman – host: Welkom bij Haagse Bluf. In deze serie onderzoeken we wat de politieke partijen van plan zijn met ondernemend Nederland. Dit is een podcast van Forum, het opinieblad van VNO-NCW.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Ik loop hier nu, denk ik, anderhalf jaar. Het is nog nooit zo vaak vijf voor twaalf geweest, of één voor twaalf of vijf over twaalf. Dus inmiddels begin ik ook een beetje allergisch te worden voor die term, eerlijk gezegd. Maar dat maakt me wel zorgen.

Robin Rotman – host: Co-host vandaag is Pascal Theunissen.

Pascal Theunissen –  cohost: In deze podcast bespreken we actuele en urgente ondernemers thema’s met politici. We gaan het nieuws over en voor ondernemend Nederland bespreken met Eline Vedder, Tweede Kamerlid voor het CDA.

Robin Rotman – host: Ja welkom in de podcast Eline.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Dankjewel.

Robin Rotman – host: Wij zagen jou zelf in de media afgelopen weken. Natuurlijk naar aanleiding van de uitspraak rondom de Greenpeace stikstofzaak.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Ja, ja.

Robin Rotman – host: Kort gezegd, de uitspraak is, de staat doet te weinig. En ze maken er een potje van.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Ja.

Robin Rotman – host: Zeg ik dat goed?

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: En je moet je houden aan de wetten die je zelf hebt gemaakt. Ja.

Robin Rotman – host: Oké, hoe nu verder?

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Nou, ons gaan houden aan de wetten die we zelf hebben gemaakt is denk ik een goede start. Dus dat betekent dat we nu eindelijk eens aan de gang moeten met stikstofreductie. Dus in plaats van dat we plannen weggooien en een heleboel geld weggooien, moeten we het tegenovergestelde gaan doen. En ondertussen moeten we misschien eens kritisch kijken of die wet die wij met z’n allen hebben verzonnen, of dat niet beter kan. Maar niet als excuus om dan niks te hoeven doen aan stikstofreductie.

Robin Rotman – host: Hoe kijkt het bedrijfsleven daar nou naar, Pascal, naar zo’n hele stikstofzaak?

Pascal Theunissen – cohost: Ja wij hebben zelf ook al een emissiereductieplan ingediend, waarin we daar ook voor de komende periode geloof ik dat 40 procent reductie spreken. Ja, wij willen natuurlijk ook snel geregeld hebben dat de overheid hier de boel oppakt.

Robin Rotman – host: Hoe kan dat dan dat dat niet gebeurt? Dat nou de rechter daar weer… dat Greenpeace dat weer aanhangt en dat ze nog gelijk krijgen ook?

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Wat ik een beetje zie gebeuren is dat…We hebben best wel veel tijd verspild een paar jaar geleden al met elkaar in een kringetje te blijven draaien van: is stikstof wel echt een probleem? Is het wel echt nodig dat we iets hoeven te doen? Want dat doet natuurlijk een beetje zeer. En dan zijn mensen altijd geneigd om een beetje tegen te stribbelen. En we stonden uiteindelijk in de stand van, oké, we hebben nu een plan. We gaan er ook echt flink geld voor vrijmaken: 25 miljard. Want we zijn uiteindelijk tot de conclusie gekomen er zit niks anders op dan dat we stevige stappen gaan zetten. En voor mijn gevoel met dit kabinet zijn we eigenlijk weer terug bij waar we begonnen, namelijk bij de discussie is stikstof eigenlijk wel een probleem? Is het nou echt nodig dat we dingen moeten doen of kunnen we niet gewoon de wet aanpassen en dan is alles opgelost?

Robin Rotman – host: En dan komen we weer bij het bedrijfsleven en die hebben we weer te maken met een onbetrouwbare overheid.

Pascal Theunissen – cohost:  Ja en het probleem is dat we gewoon vastzitten en niets kunnen doen. Dat is het probleem natuurlijk van dit hele stikstofverhaal. We willen ook bouwen en uitbreiden dus ja dat dat gaat op deze manier niet. Wat vind je er trouwens van dat dit dan voor de rechter gaat dat het op die manier gebeurt?

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Ja ik vind het eigenlijk wel heel… ik vind het eigenlijk gewoon een zwaktebod dat de overheid het zover laat komen. Dat  het dus nodig is dat mensen uit de maatschappij bij de rechter gaan zeggen hey jongens je moet je wel aan je eigen wetten houden. Dat zou natuurlijk niet nodig hoeven zijn, dus ja ik vind dat wel pijnlijk en ik hoop ook echt… als dit geen kantelpunt is naar ‘oké oké dan gaan we aan de slag’, ja dan weet ik het eerlijk gezegd ook niet meer wat dan wel het kantelpunt moet zijn. Maar daar hou ik dan mijn hoop… hang ik daaraan vast dat dit het begin is van de weg omhoog,  want alles zit vast inderdaad en dan ben ik onderhand wel een beetje zat eerlijk gezegd.

Robin Rotman – host: Pascal, ja ander nieuws je wilt het hebben over de doomsday klok die is weer een seconde dichter bij 12 uur gekomen.

Pascal Theunissen – cohost: Precies.

Robin Rotman – host: Eerst even uitleggen wat is die doomsday klok.

Pascal Theunissen – cohost: Die doomsday klok is dus een soort van ja ik wil niet zeggen een geintje per se, maar wetenschappers gebruiken dat een soort van nou het gaat niet goed met de mensheid. Dus als het 5 voor 12 is zeggen we dan, dat betekent dat we bijna bij de ramp zijn. En zij zeggen dus van, we zijn weer een seconde opgeschoven, dichter bij wat zij het einde van de mensheid noemen.

Robin Rotman – host: Dus een soort gimmicks dat ze elk jaar kunnen zeggen, we zijn weer dichter, de problemen zijn weer groter geworden.

Pascal Theunissen – cohost: Ja precies, ze willen aandacht vragen voor die problemen en in dit geval zeggen ze dat onder meer besmettelijke ziektes, maar ook kunstmatige intelligentie, conflicten in Oekraïne, Midden-Oosten, dat zijn allemaal zaken, nucleaire dreiging, die ervoor zorgen dat we weer een seconde dichter bij dat point of no return zijn gekomen, waarin we echt als mensheid gaan afleggen en mijn vraag eigenlijk aan onze gast is van zie je ook zo’n negatief in? Word je ook midden in de nacht wakker, van ‘oh, we hebben nog maar een paar seconden’?

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Ja, nee, 98 seconden was het nog. Ja, dat gaat wel heel snel voorbij. Als je met je ogen knippert, dan is het zover. Ik loop hier nu denk ik anderhalf jaar. En het is nog nooit zo vaak vijf voor twaalf geweest. Of één voor twaalf of vijf over twaalf. Dus inmiddels begin ik ook een beetje allergisch te worden voor die term eerlijk gezegd. Maar ik maak me wel zorgen. Er gebeuren dingen. Die zijn zo ver weg en groot dat het soms ook moeilijk te bevatten is bijna, om te overzien wat zijn de consequenties daarvan. Zoals bijvoorbeeld AI. Maar het is heel moeilijk om je in te denken wat dat op lange termijn gaat betekenen. Omdat we gewoon dat niet te bevatten is. Voorspellingen uit het verleden zijn ook nooit kloppend geweest. Dat we met hele micro telefoontjes zouden rondlopen. In plaats daarvan worden ze alleen maar groter.  Londen die zou onder anderhalve meter paardestront verdwijnen en toen kwam de auto. Ik denk, de point of no return… Ik heb wel een groot geloof in de de vindingrijkheid van de mens dat we op de een of andere manier weer een manier gaan vinden om dat te voorkomen. Want we hebben natuurlijk al in de geschiedenis vaker zo’n point of no return op ons af zien komen en we zijn er nog steeds.

Robin Rotman – host: In het maartnummer gaat het over weerbaarheid van bedrijven. Gaat het ook hier over duurzaamheid, misschien een oorlogsdreiging, cyberweerbaarheid? Dus gaat dat ook een beetje over het doomsday gevoel?

Pascal Theunissen – cohost: Nou ja, het gaat in ieder geval om hoe goed zijn wij voorbereid als Nederland, als bedrijfsleven, op zaken als een nieuwe pandemie misschien. Of inderdaad als het conflict in de Oekraïne zich verder uitbreidt, dat wij daar nog actiever bij betrokken zouden worden. Of inderdaad grote cyberaanvallen die de haven in Rotterdam of zo platleggen. Heb je het idee dat we daar goed genoeg op voorbereid zijn? Op dat soort grote zaken, zijn we daar in Nederland genoeg mee bezig?

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Nee. Dat denk ik niet. Je sprak net over: ijn we genoeg voorbereid op een nieuwe pandemie? Zo lang geleden is de laatste nog niet. En inmiddels zijn we alweer vrolijk geld aan het bezuinigen. Om goed paraat te zijn op een volgende pandemie. Dan is ons korte termijn geheugen wel heel erg kort. Dus ik snap de waarschuwing die Rutte heeft gegeven ook wel. Wij zijn daar… als fractie hebben we het daar ook regelmatig over. Van wat kunnen wij daarin ook… wat is onze rol daarin om bezig te zijn met die weerbaarheid van de maatschappij. Dat is voor ons wel een belangrijk thema.

Robin Rotman – host: Mag ik hierop onderbreken, hebben we nou al eigenlijk al het grote terugkijk-evaluatiedebat gehad? Waarin we met z’n allen elkaar goed in de ogen hebben aangekeken van: hebben we dit nou handig gedaan of niet en wat kunnen we voor een eventuele volgende keer klaar… Hebben we nou… Ik heb het gevoel dat iedereen het een beetje vergeten is.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Ik weet het niet dus. Dus dat zit ik nu te bedenken… Niet in de anderhalf jaar dat ik hier zit in ieder geval. Dus nee, dat onszelf evalueren en daar vervolgens van leren, dat is niet een van de sterkste punten wat we hier in Den Haag regelmatig doen. Sterker nog, het enkele debatje wat bedoeld is om op onszelf te reflecteren en het voortaan beter te doen, die ontaarde altijd binnen vijf minuten in een, hoe moet ik dat nou eens noemen, maar niet in een debat die gaat over, die je zelf in de spiegel aankijkt.

Robin Rotman – host: Het is een van de meest ontwrichtende periodes uit de moderne geschiedenis. Krankjorum dat we daar nu niet… Maar oké ja. Over weerbaarheid gesproken: zo’n nieuwe Amerikaanse president Donald Trump hij zit nu twee weekjes in zijn kantoor. Past hij ook in het… Onder de noemer doomsday klok? Dat kost ons weer een seconde? Of hoe moeten we dat zien?

Pascal Theunissen – cohost: Ja, als je economisch bekijkt… hebben we het vorige keer volgens mij ook al over gehad. Dan is het natuurlijk lastig van, wat gaat hij precies doen? Gaat ons dit hogere prijzen opleveren? Worden grondstoffen duurder, energie duurder? Als dat soort dingen allemaal gebeuren, ja, dat zijn wel zaken waar zeker het bedrijfsleven zich op wil kunnen voorbereiden. Dat speelt daarin wel, maar we hebben het de vorige keer ook over gehad. Er kunnen natuurlijk ook nog gewoon economische kansen liggen. Dus voor ons is Trump niet zo zwart-wit.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Nee, ik vroeg me dat ook af. Is Trump een seconde eraf of een seconde erbij? Ik weet het eigenlijk zelf niet zo goed. Soms als ik hem hoor praten, dan schrik ik me regelmatig een hoedje. En aan de andere kant. Als je ziet wat er nu…. Ik kan het natuurlijk maar heel moeilijk beoordelen wat zijn rol is in het Israël-Gaza conflict. Maar welke rol heeft Trump daarin gehad? Is dat een seconde erbij of een seconde eraf?

Robin Rotman – host: Ander nieuws wat ondernemers aangaat van de afgelopen week. Brussel belooft een ongekende vermindering van de regeldruk.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Ah yes, zin in.

Robin Rotman – host: Eindelijk.

Pascal Theunissen – cohost: Vlag kan uit.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Was dat niet ook ooit de opdracht van Timmermans? Dat hij minder regels moest…en toen hij klaar was waren er meer regels dan toen hij begon. Dat ligt niet aan Timmermans per se, hoor.

Robin Rotman – host: Het is een soort permanente opdracht, die de politiek zichzelf constant oplegt. En komt daar wat van terecht, Pascal?

Pascal Theunissen – cohost: Ja, dat is dus niet zo nee.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Geen fluit

Pascal Theunissen – cohost: Dit is de uitwerking volgens mij van dat rapport van Draghi. Dat is een van die voorstellen die daaruit voortvloeit.

Robin Rotman – host: De intenties zijn natuurlijk goed.

Pascal Theunissen – cohost: Zeker.

Robin Rotman – host: Het gaat over het zogeheten concurrentie-kompas. Dus hoe opereert Europa ten opzichte van de rest van de wereld en zo.

Pascal Theunissen – cohost: En daar hebben we wel weer met Amerika te maken. Want het verhaal is altijd, die hebben daar minder regels. Kunnen dus wat makkelijker opereren. Dat versterkt de concurrentiepositie. En dat houdt ons juist tegen.

Robin Rotman – host: We gaan hier in de volgende podcast met jou, Eline, over doorpraten. Regeldruk, regeldruk. Wat kunnen we daar nou werkelijk mee? En hoe ziet dat er dan in concreto uit? Maar toch een klein voorschot. Concurrentie-kompas binnen vijf jaar tijd, regeldruk vanuit Brussel. Aanpakken, aanpakken, aanpakken. Jij zegt zin in, maar heb je er ook vertrouwen in?

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Nou ja, resultaten uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst, zeggen ze altijd. Maar in het verleden is het geloof ik nog nooit gelukt. Dus het zou wel een trendbreuk zijn. Maar laten we het maar in ieder geval hoopvol omarmen dat de intentie er is.

Robin Rotman – host: Er staat bijvoorbeeld in: de doelstellingen om de CO2-uitstoot zo terug te dringen blijven staan. Maar het moet samengaan met minder regels. Dus de doelen handhaven en de regels schrappen. Klinkt voor mij als van oké, misschien wat vrijblijvender. Regels hebben vaak ook wel een functie denk ik dan.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Doelsturing klinkt het bij mij in de oren. Het klinkt voor mij in de oren dat we een switch gaan maken van dat we alles hebben dichtgeregeld met middelvoorschriften, naar dat we zeggen: ‘D t is het doel, dit is wat we van jou verwachten als ondernemer of als boer en we laten het over aan jouw vakmanschap om naar dat doel toe te werken op de manier waarvan jij denkt dat het het beste kan. Volgens mij is dat de enige mogelijkheid om vast te houden aan een doel en tegelijkertijd regels te schrappen.En het zou me ook een lief ding waard zijn als we die switch kunnen gaan maken.

Robin Rotman – host: Oké, dus jij zegt eigenlijk van: nou, ik heb er dan wel vertrouwen in. Want dit is jouw methode dan ook verder bijna.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Ja, daar wordt het niet makkelijker van. Want ik wil niet hier doen laten suggereren dat die doelen dan ineens heel makkelijk haalbaar zijn. Je zal dan ook situaties gaan krijgen waarin mensen de conclusie moeten trekken, het type bedrijf of de plek waar ik zit, lukt het me niet om die doelen te halen. Maar je verlost mensen van zo’n enorm spinnenweb aan regels. Vaak aan onzinnige regels. Dat ik ervan overtuigd ben dat we dan wel veel sneller gaan bewegen.

Robin Rotman – host: Laten we over die regeldrukken doorpraten, Eline. Ik ben heel erg benieuwd. Totdat je de Kamer inkwam was je fulltime melkveehouder. Je hebt ongetwijfeld tegen allerlei regels aan gelopen. Ik ben heel benieuwd hoe je dat hebt ervaren als ondernemer. Gaan we het over hebben. Pascal, waar kunnen onze luisteraars al deze podcast allemaal terugluisteren?

Pascal Theunissen – cohost: Dat kan op onze website opiniebladforum.nl, of natuurlijk in je favoriete podcast app.

Robin Rotman – host:  Dankjewel Eline Vedder.

Eline Vedder, Tweede Kamerlid CDA: Graag gedaan.

Pascal Theunissen – cohost: Dankjewel.