Bjorn Kuipers: ‘Ik ben nu minder gretig’

In de winkel braken ondertussen betere tijden aan na de aansluiting bij C1000. De formule van die keten werd gecombineerd met de traditionele klantgerichtheid van ‘Kuipers’. Het leverde de titel ‘Beste C1000-supermarkt' op (en later ‘Beste Jumbo-supermarkt’). Wekelijks wordt bijvoorbeeld ongeveer 400 euro weggegeven aan klanten in de vorm van ‘gratis’-stickers. Klanten met financiële problemen wordt wat toegestopt. Zolang er maar niet gejat wordt, want dat is het afgelopen met de sociale houding van Bjorn Kuipers. 

Naast het fluiten en de supermarkt treedt hij ook regelmatig op als inspirator voor bedrijven en andere groepen. Hij laat dan belangrijke wedstrijdmomenten zien en vertelt over leidinggeven, besluiten nemen en teamprestaties. Waarbij team staat voor: Together Each Achives More. ‘Ik ben voorstander van een cultuur waarin fouten gemaakt en risico’s genomen mogen worden. Als het maar niet steeds dezelfde fout is. Je moet er wel iets van leren.’

'fouten maken is prima. als het maar niet steeds dezelfde zijn'

Drie carrières en een gezin: is dat te combineren?

‘Ja. Ik heb ervoor gezorgd dat ik in het operationele proces in de supermarkt onmisbaar ben…’

U bedoelt misbaar.

‘Ja, sorry. Mentaal ben ik fulltime met de zaak bezig, maar ik hoef niet meer constant op de winkelvloer te zijn. En ik heb mijn vrouw gevraagd om ook in de winkel te komen voor het management.’

Een complicatie is de chronische darmziekte van zijn dochter, waardoor zij regelmatig naar het ziekenhuis moet. Op de vraag of dat niet frustrerend is voor iemand die gelooft in winnen, antwoordt hij met Twentse nuchterheid. ‘Het zij zo. Als ik ervoor zou kunnen zorgen dat haar ziekte verdwijnt, zou ik het meteen doen. Maar ik kan er geen invloed op uitoefenen, dus vertrouw ik op de specialisten van het ziekenhuis. Daar zie je overigens kinderen die er véél erger aan toe zijn, en leer je wel relativeren.’

'Dat er kinderen véél erger aan toe zijn dan mijn eigen dochter heeft me wel leren relativeren'

Zijn dochter is net als hij een ‘bijter’. Ze organiseerde met een vriendin een sponsorloop voor Stichting Opkikker op haar school. Maar in die tijd moest ze toch naar het ziekenhuis. Met bed en al is ze toen naar de sponsorloop gebracht. ‘Op zo’n moment besef ik ook hoe goed wij in Nederland de zorg hebben geregeld. Als ik zie wat er allemaal wordt gedaan om kinderen die verdriet hebben een beetje blij te maken. Dat besef is er ook op andere terreinen. Ik kom als scheidsrechter in landen als  Brazilië en Rusland. Als ik dan weer Schiphol zie liggen, realiseer ik me wat een gaaf georganiseerd land wij hebben. Maar het kan altijd beter, móet altijd beter.’

Hij zou graag, als de kinderen klaar zijn met school, met het gezin een halfjaar op wereldreis willen gaan, langs de bijzondere plekken die hij als scheidsrechter heeft gezien. Maar dat moeten we niet zien als compensatie van de keren dat hij niet thuis was. ‘We hebben iemand die de kinderen elke dag thuis opvangt. Ze hebben een prachtig mooi leven. Het is gewoon leuk om zo’n reis te maken met degenen met wie je lief en leed deelt. Ik zie het meer als een uiting van de hechte, warme familieband.’

Is fluiten ook een uitlaatklep?

‘Zeker, maar dat is ondernemen ook. Als ik een wedstrijd niet goed heb gefloten, helpt het als ik de volgende dag in de winkel ben. Anders blijf ik er misschien te lang in hangen. En als ik een knoop moet doorhakken over het bedrijf, helpt het om even weg te zijn voor een wedstrijd. ‘s Avonds op mijn hotelkamer check ik online altijd de stand van zaken. Het cruciale verschil tussen die twee werelden is de tijd voor beslissingen. Op het veld moet ik met mijn team in een split second een beslissing nemen. In de supermarkt kan ik er langer over doen. Op een gegeven moment had ik naast deze supermarkten nog twee kleinere winkels. Ik heb er twee jaar over gedaan om te besluiten of ik die zou verkopen. Al is het maar omdat je dan ook afscheid neemt van de mensen die daar werken.’

'op het veld moet ik in een split second beslissen. als ondernemer kan ik daar veel langer over doen'

Onlangs heeft hij er weer een supermarkt bijgekocht. Niet omdat hij als scheidsrechter aan het afbouwen is. Want dat duurt sowieso nog twee jaar, en daarna gaat hij zich waarschijnlijk meer op de achtergrond bezighouden met het scheidsrechtersvak. Hij stopt ook meteen met het fluiten van de vaderlandse competitie, want het is de combinatie van de twee die het voor hem interessant maakt. Niet omdat hij zich te goed zou voelen voor dat soort ‘wedstrijdjes’. Hij kent de geluiden over arrogantie wel. ‘Een scheidsrechter moet juist niet arrogant zijn. Die moet onzichtbaar en coachbaar zijn, en impopulaire maatregelen durven nemen.’

Toch: als u op het podium staat, zie ik wel iemand die het naar zijn zin heeft.

‘Anders doe ik het toch niet? Je moet de dingen die je doet met passie doen, en anders niet. Het gaat mij niet om dat podium, maar om het inkijkje dat ik mensen kan geven in mijn werk.’

Wilt u nog steeds altijd winnen?

‘Als ik tegenwoordig een potje voetbal, ben ik minder gretig. Het gaat me nu meer om de gezelligheid en het samen delen. Niet elk moment onder controle willen hebben. Soms is het goed om het te laten gaan. Maar dat streberige van de jongere generatie heb je ook nodig. Het is de combinatie die werkt.’