Het Innovatie Attaché Netwerk (IA-netwerk) van de Nederlandse overheid ondersteunt en stimuleert internationale samenwerking tussen bedrijven, onderzoeksinstituten en overheden op het gebied van innovatie, technologie en wetenschap. In deze serie vertellen de innovatieattachés over hun werk. Dit keer Racheli Kreisberg, standplaats Tel Aviv, Israël.
Vertel eens, wie bent u?
‘Als kind ben ik van Nederland naar Israël verhuisd en ik ben hier altijd blijven wonen. Ik ben gepromoveerd in de biotechnologie en moleculaire microbiologie, heb chemie gestudeerd en een MBA-opleiding afgerond. Een aantal jaar heb ik een eigen adviesbureau gehad dat zich bezighield met gezamenlijke EU-onderzoeksprojecten. Toen ik in januari 2016 innovatie-attaché werd voor de Nederlandse overheid, had ik dus al een groot netwerk in deze wereld. Ook was ik goed thuis in de financieringsprogramma’s waarmee de Europese Commissie wetenschap en innovatie wil stimuleren. Denk aan Horizon Europe, waaraan Israël als ‘associated country’ deelneemt.’
Wat zijn uw belangrijkste taken?
‘Ik zet innovatiesamenwerking op tussen Nederland en Israël op het vlak van de vier maatschappelijke uitdagingen waarop het Nederlandse innovatiebeleid is gericht: 1) energie (waterstof, hernieuwbare energiebronnen), 2) gezondheid en zorg, 3) agri, food en water en 4) beveiliging (fintech, insurtech, cybersecurity). Sleuteltechnologieën zoals halfgeleiders, fotonica, quantum en nanotechnologie zijn ook een aandachtsgebied.
Ik zoek en vind kansen voor Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen en breng partijen samen die elkaar nodig hebben voor kennis en of funding. Dat doe ik onder meer via LinkedIn, waar ik circa 14.000 contacten heb. Daarnaast organiseer ik regelmatig missies. Tijdens corona heb ik online minisymposia en summerschools georganiseerd met sprekers, bijvoorbeeld over de hydrogen valley en AI en radiologie. Daarbij ging het niet alleen om kennisoverdracht, maar de deelnemers bogen zich ook over een casestudy.
Bij mijn werk word ik ondersteund door een ‘advisory board’ van het Israeli Dutch Innovation Center (IDIC), dat de ambassade in 2016 heeft opgericht. Bij de board zijn Nederlandse en Israëlische deskundigen aangesloten, afkomstig van bedrijven en onderzoeksinstituten.’
Hoe doet Israël het op innovatiegebied?
‘Er is veel geld beschikbaar: 4,5 procent van het bruto binnenlands product gaat naar R&D. Onderzoek en ontwikkeling vinden voornamelijk bottom-up plaats vanuit bedrijven en onderzoeksinstituten. Een groot deel van de ideeën komt van oudsher ook uit het leger. Israël richt zich onder andere op cybersecurity, semicon, AI, bioconvergence, climatech en water- en voedseltechnologie. In deze sectoren liggen zeker kansen voor Nederlandse kennisinstellingen en innovatieve bedrijven.
Israël is ver in waterstoftechnologie: een start-up van wetenschappers heeft een manier gevonden om goedkoop groene waterstof te maken zonder energieverlies, een andere slaat waterstof op als veilig en makkelijk te vervoeren poeder. Dit kan een doorbraak worden voor de waterstofeconomie. Het land is ook al ruim vijfentwintig jaar actief in de digitale gezondheidszorg. In combinatie met de sterke beveiliging van de digitale infrastructuur maakt dit Israël koploper op het gebied van AI.
Kortom: de focus ligt op de ontwikkeling van technologieën, en ook op de export daarvan naar de VS en delen van Europa. Daarin is men heel goed, maar voor de bijbehorende structuren - hoe zet je kansrijke publiekprivate samenwerkingen op? -is minder aandacht. Israël is een open land, vaak is het gewoon een kwestie van: laten we samenwerken.’
Is er helemaal geen overheidsbeleid?
‘Op sommige gebieden wel, zoals de waterstofagenda. De ambitie is om verder te investeren in de technologie en de mogelijkheden om de bestaande gasinfrastructuur geschikt te maken voor het transport van waterstof. Daarnaast wil Israël de samenwerking in de regio intensiveren, onder meer met Jordanië, Egypte, Cyprus, Griekenland en Marokko. Zo heeft een Israëlische start-up een researchcontract getekend met een Marokkaans bedrijf. Met Nederland wordt ook samengewerkt rond waterstof, in augustus 2022 hebben Gasunie en Israel National Gas Line (INGL) bijvoorbeeld een overeenkomst getekend.’
Binnenkort is er ook een innovatiemissie over waterstof in Israël.
‘Inderdaad, van 5 tot en met 8 juni komt een Nederlandse waterstofdelegatie op bezoek in Israël. Onder hen zijn onder meer grote bedrijven als de havens van Amsterdam en Rotterdam. Met deze missie willen we de samenwerking bevorderen op het vlak van productie, transport en opslag van waterstof, leren van Israëlische start-ups als het gaat om groene waterstofproductie, financieringsmogelijkheden onderzoeken voor gezamenlijke projecten en bespreken welke rol de cyberbeveiligingsindustrie kan spelen bij de bescherming van de kritieke waterstofinfrastructuur. Een ander doel is het oprichten van Nederlands-Israëlisch waterstofplatform voor innovatie, handel en investeringen. Overigens waren onlangs ook meer dan 35 afgevaardigen van de Israëlische waterstofketen aanwezig bij de World Hydrogen Summit in Rotterdam.’
