Nadine Klokke (Knab) : ‘Ik ben meer een gevoelsmens geworden’

Ze werkt al sinds haar afstuderen in de financiële sector. Een wereld van cijfers en ratio. Maar Knab-ceo Nadine Klokke (48) is wel altijd op zoek naar het menselijke aspect in haar werk. En met de jaren merkt ze dat ze milder wordt. ‘Je moet niet te snel met je mening komen.’  

Nadine Klokke heeft sinds vorig jaar een nieuwe baas. Knab is namelijk overgenomen door de Oostenrijkse BAWAG Group. ‘Dat geeft nieuwe energie’, zegt ze. ‘We kunnen groeien, en daar houd ik wel van. Het is een superkans, ook voor medewerkers. En een nieuwe eigenaar komt met kritische vragen, dus je moet wel weer even recht gaan zitten.’ De Knab-ceo wil zich graag blijven ontwikkelen: ‘Ik wil blijven leren.’ Dat probeert ze ook bij medewerkers te stimuleren, of in haar eigen woorden ‘enthousiasme injecteren’.

Knab (‘bank’ achterstevoren) is sinds de oprichting in 2012 al flink gegroeid en richt zich voornamelijk op zzp’ers. Met die bijzondere naam leek Knab zich af te zetten tegen de gevestigde bankenorde, maar dat is volgens Klokke niet het geval. ‘We zijn opgericht om de klant centraal te zetten. Ik weet dat andere banken dat ook zeggen, wij doen het ook écht. Bijvoorbeeld door nieuwe producten te ontwikkelen op basis van de wensen van klanten. Daarom zijn we zo gegroeid.’

U werkte hiervoor bij ING. Vanwaar die keus voor de financiële sector? 
‘Het was niet dat ik op de middelbare school dacht: ik word bankdirecteur. Nee, je begint ergens en dan komen er kansen langs. Ik heb tijdens mijn studie stagegelopen bij ABN-Amro, maar ook bij Deloitte en Heineken.’

Uw vader was ook bankier. 
‘Dat klopt, hij was hoofd sparen bij ABN-Amro. Daardoor was de bankenwereld vertrouwd voor mij, maar verder speelde dat geen rol.’ Ze was de oudste van vier in het gezin, dat ze omschrijft als een ‘katholiek-calvinistisch nest’. Moeder was katholiek, vader hervormd. Hard werken was één van de motto’s. ‘Mijn vader had overdag zijn baan en ’s avonds gaf hij les op de hogeschool. Mijn moeder draaide doordeweeks het gezin en werkte daarnaast tot aan haar pensioen als tandartsassistente. Ik was als oudste een beetje tweede moeder. Dat zie ik nu ook bij mijn oudste dochter. Als oudste kind ontwikkel je eerder verantwoordelijkheid, initiatief en overzicht. Dat zie ik niet als last maar beschouw ik als een kadootje, want het heeft me veel gebracht.’

In het weekend was het ouderlijk gezin veel samen, met een zeilboot de Loosdrechtse Plassen op. De zomervakanties gingen steevast naar de Wadden of naar Zeeland; als er maar water was. De blik van de jonge Klokke reikte echter verder. Ze las ‘alles wat los en vast zat’ en droomde daarbij weg naar de verre oorden die in die boeken langskwamen. Haar vader was commissaris bij een boekbinderij en kwam regelmatig met een stapel nieuwe boeken thuis. Onlangs kwam ze in het kader van de podcast Women on a Mission waaraan zij meewerkt onverwacht Jan Terlouw tegen. ‘De schrijver van Koning van Katoren! Ik zat daar echt als een fan. Zo leuk!’

Uiteindelijk heeft ze veel gereisd door die boeken in haar jeugd, altijd nieuwsgierig naar andere mensen en culturen. Op haar zeventiende, na de middelbare school, had ze ook wel op wereldreis gewild. Alleen vonden haar ouders haar daar nog iets te jong voor. Ze stelden een jaar bij de nonnen in Maarssen voor, vlakbij. Op dit ‘vormingsinstituut voor meisjes’ werd een secretaresseopleiding van een jaar aangeboden. Met stages in de zorgsector. Klokke heeft goede herinneringen aan hoofdzuster Margareth en de andere nonnen, met wie ze uitgebreid sprak over hun geloof en waarom ze voor het kloosterleven hadden gekozen. Niet omdat ze dat zelf overwoog, maar gewoon: uit nieuwsgierigheid. En wat dat jaar ook opleverde: de praktische zorg, dat was niets voor haar. Ook het voornemen om dierenarts te worden ging toen het raam uit. ‘Das was achteraf vooral ingegeven door de hond die we thuis hadden, een Duitse staande, met wie ik altijd de bossen in ging.’

Het bedrijfsleven: dat sprak haar meer aan. Dus ging ze na de nonnen bedrijfskunde studeren in Rotterdam, een stad die haar beviel vanwege de mentaliteit van aanpakken. Toch heeft ze er niet veel gestudeerd. ‘Wél veel geleerd’, zegt ze lachend. Dat leren deed ze vooral in de commissies van haar studentenvereniging die van alles organiseerden, in bijbaantjes en in de internationale stage. Na haar studie begon ze bij ING en kon ze voor de bank meteen een halfjaar naar de VS. ‘Ik heb altijd plezier gehad in werken. Je leert nieuwe dingen, ontmoet mensen, kunt het verschil maken. Natuurlijk kan ik ook genieten van een wandelvakantie in de bergen, of de groentetuin doen van ons huis in Frankrijk, maar dat zou ik niet eeuwig willen doen. Het gaat om de balans.’

‘Als iedereen wegduikt voor een probleem: geef maar aan mij’

Een van haar beste ervaringen was de twee jaar die ze in Oekraïne doorbracht om voor ING een digitale bank op te zetten. Ze had eigenlijk een functie in de omgeving van de raad van bestuur aangeboden gekregen. Maar zo’n functie ‘op het pluche’ vond ze toen eigenlijk niets, en dat liet ze ook blijken. ‘Ja, ik ben een open boek, en kan dat dan niet voor me houden. Dat bestuurslid werd niet boos maar moest lachen, en vroeg wat ik dan wél wilde. Toen werd Oekraïne aangeboden. Oost-Europa was net opengegaan. Het was na de Oranje-revolutie in het land, met een markt van 50 miljoen mensen. Ik vond het een waanzinnige kans. Als iedereen wegduikt voor een probleem, zeg ik: geef maar aan mij, ik ga proberen het op te lossen. Ik heb een sterk geloof dat je met goede mensen om je heen veel kunt bereiken.’

Al was het in het begin best wennen in Oekraïne. Uit de kraan kwam bruin water. Ze sprak de taal niet. ‘Maar ik werkte samen met Oekraïense jongeren die heel ambitieus waren. Ik zag zóveel passie en drive. Ze straalden echt uit: wij gaan het verschil maken.’

Het contrast met het huidige Oekraïne, verwikkeld in een oorlog met Rusland, is groot, stelt ze somber vast. ‘De infrastructuur kapot, gezinnen gevlucht. Het land is terug in de tijd gezet. Als ik dat zie, dan realiseer ik me des te meer hoe goed wij het hebben in Nederland.’

Aan haar Oekraïense avontuur kwam vroegtijdig een einde door de internationale financiële crisis, die ook ING in de problemen bracht. De stekker ging uit het Oekraïense project, en Klokke kon terug naar Nederland. Ze bleef wel bij ING, waar ze ook haar man leerde kennen. Inmiddels hebben zij vier kinderen tussen de 8 en 15 jaar. ‘Ook een enorme rijkdom.’ Dat besefte ze eens te meer toen haar tweede kind een hartafwijking bleek te hebben. Ze kreeg het slechte nieuws de dag voor kerst te horen. ‘We moesten de kerstperiode aankijken en daarna terugkomen. Of als hij blauw werd meteen naar het ziekenhuis. Dat werd dus geen ontspannen kerst. Bij elk kuchje vlogen we naar het bedje.’

Lijdzaam afwachten lijkt me moeilijk voor iemand die van aanpakken houdt. 
‘Het was overweldigend, maar ik vertrouwde op de deskundigheid van de artsen. In die periode is mijn liefde voor mijn kind wel verhonderdvoudigd. En uiteindelijk bleek een operatie niet nodig. Daar ben ik heel dankbaar voor. Ik zie het ook bij medewerkers die kinderen krijgen: het is geen gegeven dat het altijd goed gaat.’

‘Ik ben meer een gevoelsmens geworden door mijn gezin. Ik was altijd heel rationeel. Ik dacht heel serieus na over de grote thema’s: leven, dood, het heelal. Door de liefde voor mijn gezin is er meer ruimte voor mijn gevoel gekomen. Ik kijk nu ook anders naar dingen. Het is niet: iets is waar of niet waar, maar de realiteit is ambigu. Je kunt er op verschillende manieren naar kijken. Als kind of als ouder. Of binnen het bedrijf vanuit verschillende functies en culturen. Het ene perspectief is niet beter dan het andere.’

U bent milder geworden? 
‘Ja. Het is heel makkelijk om iets te veroordelen. Je moet niet te snel naar je mening toe gaan. Neem de verkiezingsuitslag van vorig jaar. Ik stel me dan de vraag: wat zit daarachter? Volgens mij een gevoel van ongelijkheid. Ik lees over kinderen die zonder eten naar school gaan, of geen winterjas hebben. En dan hebben we het over Nederland, hè.’

Misschien wil ze daar later iets mee doen, een functie in een meer maatschappelijke richting. En dat kan van alles zijn: onderwijs, zorg, natuur. Een huidig side project is de podcast Women on a Mission, waarvan zij een van de interviewers is. ‘We spreken vrouwen die het verschil maken. Ik vind het cool om die verhalen te horen. En ik wil vrouwelijk ondernemerschap stimuleren.’

‘Ik zou wel willen ondernemen, maar had nooit het perfecte idee’

Maar voorlopig voelt ze zich nog senang in de financiële sector. Bij Knab trekt ze zich vooral het lot van zzp’ers aan. Ze heeft veel bewondering voor ondernemers die voor eigen rekening en risico aan de slag gaan. ‘Die founding energie vind ik fantastisch. Zelf zou ik wel willen ondernemen, maar heb ik nooit het perfecte idee gehad. Ik denk dat ik meer kan toevoegen met wat ik nu doe. Iets nóg succesvoller maken.’

De strengere aanpak van zzp’ers die het kabinet heeft ingezet, baart haar zorgen. ‘Gedwongen schijnzelfstandigheid moet je natuurlijk aanpakken, maar veel zzp’ers willen gewoon niet in loondienst werken. Dat zien ze als een keurslijf.’ En daar moet ze zelf ook niets van hebben.

Wie is Nadine Klokke?Voordat ze bedrijfskunde in Rotterdam ging studeren, bracht Nadine Klokke (48) een jaar door bij de nonnen in Maarssen, net als Robeco-ceo Karin van Baardwijk (in maart in Forum). Na haar studie (later deed ze nog een master rechten) begon Klokke in 2002 bij ING, waar zij onder meer digitale bank in Oekraïne opzette. Sinds 2019 is zij ceo bij Knab, de bank die zich vooral op zzp’ers richt. Daarnaast is zij medepresentator van de podcast Women on a Mission. Klokke woont met haar man en vier kinderen in Utrecht.