25 JUL, 2024 • Actueel en Veerkracht

Hoe ondernemend zijn de nieuwe ministers? Een verrassend overzicht

Wat weet de nieuwe ministersploeg van het ondernemerschap? Een telling leert dat het kabinet-Schoof vier ministers heeft met (enig) ondernemersbloed. Daarnaast werkten er nog eens zeven ooit in het bedrijfsleven. Meer dan de helft (elf van de zestien) van de leden van het kabinet kan dus weten wat er op de werkvloer speelt. Waar moeten zij zich op richten, als het aan ondernemers ligt?   

NAAM: DICK SCHOOF  

MINISTER VAN: ALGEMENE ZAKEN

BEDRIJFSERVARING ❌

 

Premier Dick Schoof (67) kun je met recht een topambtenaar noemen. Na een studie planologie begon hij bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, maar daarna werkte hij louter voor de Rijksoverheid. Hij was onder meer hoofddirecteur van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), nationaal coördinator terrorismebestrijding en veiligheid, en directeur-generaal van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). 

Aandachtspunt: Als minister-president heeft hij geen specifieke dossiers onder zijn hoede, behalve dan dat hij over álles gaat. 

NAAM: MARJOLEIN FABER 

MINISTER VAN: ASIEL EN MIGRATIE

BEDRIJFSERVARING: ✅

PVV’er Marjolein Faber (64) volgde de hbo-opleidingen radiodiagnostiek en nucleaire geneeskunde-in-vivo. Ze begon in het ziekenhuis, en heeft daarna in de ict gewerkt. Onder meer bij Stater, een financieel dienstverlener die banken ondersteunt in hun hypotheekportefeuilles.   

In de vorige kabinetten was dit de portefeuille van een staatssecretaris, nu weer van een minister. 

 

Aandachtspunt: Voor ondernemers van belang: de positie van arbeids- en kennismigranten in het migratiebeleid. Voor bepaalde sectoren en functies moet het mogelijk blijven om arbeidskrachten uit het buitenland te halen.

NAAM: JUDITH UITERMARK

MINISTER VAN: BINNENLANDSE ZAKEN

BEDRIJFSERVARING ❌

 

NSC’er Uitermark (52) studeerde bestuurskunde en rechten, en was rechter in Noord-Holland.  

Aandachtspunt: Het bedrijfsleven heeft minder raakvlakken met dit ministerie. Van belang is wel de relatie tussen het Rijk en de provincies en gemeenten. Onder dit ministerie valt ook digitalisering, al is dat de portefeuille van PVV-staatssecretaris Zsolt Szabó. 

NAAM: RUBEN BREKELMANS

MINISTER VAN: DEFENSIE

BEDRIJFSERVARING: ✅

VVD’er Ruben Brekelmans (38) studeerde economie en politicologie. Hij werkte bij de Boston Consulting Group.  

 

Aandachtspunt: Om onszelf te beschermen, moeten we in Europees en NAVO-verband samenwerken. Brekelmans kan, samen met de verantwoordelijke staatssecretaris, de Nederlandse defensie-industrie ondersteunen door die internationaal neer te zetten als hoogtechnologische partner voor complexe wapensystemen.

NAAM: CASPER VELDKAMP

MINISTER VAN: BUITENLANDSE ZAKEN 

BEDRIJFSERVARING: ❌

 

NSC’er Casper Veldkamp (60) is minister van Buitenlandse Zaken. Hij is geen vreemde op het ministerie. Hij was ook ceo van Orange Grove, een international startup incubator for innovative entrepreneurs die door de overheid is opgezet.  

 

Aandachtspunt: zie bij minister Klever.

NAAM: REINETTE KLEVER

MINISTER VAN: BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSHULP

BEDRIJFSERVARING: ✅ 

PVV’er Reinette Klever (57) is minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp). Zij studeerde bedrijfseconomie en had managementfuncties bij scheepvaartmaatschappij Nedlloyd en Asap Investment.  

 

Aandachtspunt: Ministers Klever en Veldkamp staan voor de opgave om 23,4 miljard euro te bezuinigen op de ontwikkelingssamenwerking. Daarnaast kunnen er een aantal buitenlandse posten worden geschrapt. Dit baart het bedrijfsleven zorgen. Ontwikkelingssamenwerking is belangrijk voor de ontwikkelingslanden zelf, maar kan ook bijdragen aan handel, investeringen en de strategische positie van Nederland (bijvoorbeeld op het gebied van grondstoffen). 

NAAM: DIRK BELJAARTS

MINISTER VAN: ECONOMISCHE ZAKEN

BEDRIJFSERVARING: ✅

PVV’er Dirk Beljaarts (46) werd na de Hotel Management School hotelmanager van onder meer art’otel en Novotel in Amsterdam, en directeur van Koninklijke Horeca Nederland.   

 

Aandachtspunt: De coalitie spreekt zich in het Hoofdlijnenakkoord uit voor een strategisch industriebeleid. Tegelijkertijd wordt er bezuinigd op uitgaven voor onderzoek en innovatie. Minder geld betekent dat het resterende geld slim moet worden ingezet, met de Nationale Technologiestrategie en samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven als leidende principes. De regeldruk blijft ondertussen een hardnekkig probleem. In de horeca heeft Beljaarts dat zelf ongetwijfeld ervaren. Een suggestie: voor elke nieuwe regel moet een bestaande regel verdwijnen. 

 

NAAM: EELCO HEINEN 

MINISTER VAN: FINANCIËN

BEDRIJFSERVARING: ❌

 

VVD’er Eelco Heinen (43) studeerde achtereenvolgens informatica, economie en internationale betrekkingen. Hij ging daarna richting overheid: beleidsadviseur op het ministerie van Financiën en vervolgens bij de VVD-fractie in de Tweede Kamer.  

 

Aandachtspunt: Op belastinggebied heeft de coalitie enkele maatregelen teruggedraaid die schadelijk waren voor de economie en het investeringsklimaat. Dat is dus goed nieuws. In de vorige kabinetsperiode had het bedrijfsleven het gevoel als een soort ‘automatische pinautomaat’ voor de overheid te dienen. Die tijd willen ondernemers niet meer terug. 

 

NAAM: BARRY MADLENER

MINISTER VAN: INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

BEDRIJFSERVARING: ✅

 

PVV’er Barry Madlener (55) volgde een makelaardij-opleiding en werd makelaar in bedrijfspanden.  

 

Aandachtspunt: Op gebied van infrastructuur speelt het probleem van (groot) onderhoud van het bestaande net van wegen, bruggen en tunnels. Daarnaast wordt de aanleg van nieuwe wegen bemoeilijkt door de stikstofproblematiek. Op watergebied draait het om voldoende drinkwater én voldoende waterkwaliteit. De vergunningverlening voor nieuwe waterwingebieden moet sneller. En de waterkwaliteit moet in 2027 verbeterd zijn, anders wordt nieuwe bedrijvigheid misschien onmogelijk. De zero-emissiezones voor bestelwagens die volgend jaar in een aantal steden worden ingesteld, moeten wel ‘te doen’ zijn voor ondernemers.

 

NAAM: DAVID VAN WEEL 

MINISTER VAN: JUSTITIE EN VEILIGHEID

BEDRIJFSERVARING: ❌

 

VVD’er David van Weel (47) komt uit militaire kringen, maar studeerde ook geschiedenis. Hij diende bij de marine en werkte daarna bij Defensie en de NAVO.    

 

Aandachtspunt: Op Justitie en Veiligheid gaat hij zich onder meer bezighouden met de aanpak van het witwassen. Daarin ontbreekt nu centrale sturing. Bedrijven en instellingen steken veel tijd en mankracht in het naleven van de antiwitwasregels, zonder dat er echt iets met al hun inspanningen wordt gedaan. Banken worden met het oog op die regelgeving huiverig om voor ondernemers een rekening te openen. Een nationaal coördinator witwassen zou voor meer sturing kunnen zorgen.

  

NAAM: SOPHIE HERMANS

MINISTER VAN: KLIMAAT EN GROENE GROEI

BEDRIJFSERVARING: ✅

 

VVD’er Sophie Hermans (43), dochter van oud-politicus Loek Hermans, studeerde politicologie en bestuurskunde. Ze werkte als adviseur bij organisatieadviesbureau Andersson Eiffers Felix. 

 

Aandachtspunt: De wens van het bedrijfsleven: doorgaan met de uitvoering van een stabiel klimaatbeleid, maar geen nieuwe nationale klimaatverplichtingen of -heffingen graag. Die komen het draagvlak bij het midden- en kleinbedrijf voor het klimaatbeleid niet ten goede. En als bedrijven een hoofdkantoor in het buitenland hebben, zouden ze daar wel eens kunnen besluiten om niet in de Nederlandse vestiging te investeren. Belangrijke aandachts- en actiepunten zijn verder de netcongestie en de hoge stroomtarieven voor bedrijven in vergelijking met het buitenland. 

 

NAAM: FEMKE WIERSMA

MINISTER VAN: LANDBOUW, VISSERIJ EN VOEDSELZEKERHEID EN NATUUR

BEDRIJFSERVARING: ✅ 

 

BBB’er Femke Wiersma (39) volgde de marine-opleiding en een opleiding sociaal maatschappelijke dienstverlening. Later had zij enkele jaren een theetuin (Boergondische Tafel) annex vergadercentrum.    

 

Aandachtspunt: Linksom of rechtsom moet het stikstofprobleem worden opgelost, want heel Nederland heeft daar last van. Sturen op minder emissie, met ruimte voor boeren om dat te realiseren. Zodat de Raad van State er niet weer een streep door trekt, en we Europa mee krijgen. Op handelsgebied is het van belang dat Nederland niet kiest voor een Fort Europa-houding, waarbij alle agrarische producten van buiten de EU worden tegengehouden. Daar is Nederland als landbouwexporteur niet bij gebaat.

 

NAAM: EPPO BRUINS 

MINISTER VAN: ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAPPEN

BEDRIJFSERVARING: ✅

 

NSC’er Eppo Bruins (54) studeerde natuurkunde en was consultant op het gebied van innovation management and leadership.   

 

Aandachtspunt: Het opleidingsaanbod van het mbo en het hoger onderwijs kan meer worden afgestemd op waar het bedrijfsleven behoefte aan heeft. Een andere bekostiging van het onderwijs kan daarbij helpen. Zo komt er ook meer vat op de instroom van buitenlande studenten. Bij de bezuiniging op onderzoeksgelden die het kabinet wil doorvoeren, zou bèta- en techniekonderzoek gespaard moeten blijven, net als deelname aan Europese programma’s. Dat is immers cruciaal voor de grote transities waarvoor we staan, voor het verdienvermogen van Nederland én voor onze strategische autonomie.  

 

NAAM: EDDY VAN HIJUM

MINISTER VAN:  SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

BEDRIJFSERVARING: ✅

 

NSC’er Eddy van Hijum (52) studeerde civieltechnische bestuurskunde. Hij werkte als consultant bij adviesbureaus PWC en KPMG.   

 

Aandachtspunt: De krapte op de arbeidsmarkt vraagt om een beleid langs vier sporen: meer en langer werken, inzet van innovatie om de arbeidsproductiviteit te verhogen, bevordering van de mobiliteit (van werk naar werk) en leven lang ontwikkelen, en het gericht halen van talent uit het buitenland. Voor dat laatste zou de versobering van de 30-procentregeling (een belastingvrije vergoeding voor de extra kosten die expats maken) moeten worden teruggedraaid.  

NAAM: FLEUR AGEMA 

MINISTER VAN: VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

BEDRIJFSERVARING: ✅

 

PVV’er Fleur Agema (47) studeerde architectuur en werkte als ontwerper en projectleider bij een architectenbureau.  

 

Aandachtspunt: Ook in de zorg spelen regel- en administratieve lastendruk een (te) grote rol. Die druk kan worden verlaagd door het meer uitwisselen van medische gegevens door zorginstellingen. Er is volgens het bedrijfsleven een nationale gezondheidsdata-autoriteit nodig. Ook kan er veel meer digitaal. Zo kan ai een deel van de eerstelijnszorg (huisarts) ontlasten. De btw-verhoging die het kabinet wil doorvoeren, treft onder meer  sportscholen. Het leed voor hen kan worden verzacht door het opzetten van een fonds om de sportdeelname te bevorderen. 

   

NAAM: MONA KEIJZER

MINISTER VAN: VOLKSHUISVESTING EN RUIMTELIJKE ORDENING

BEDRIJFSERVARING: ✅

 

BBB’er Mona Keijzer (55) studeerde bestuurskunde en rechten. Ze was even (ruim een jaar) zelfstandig advocaat tussen de politieke bedrijven door.  

 

Aandachtspunt: In de slag om de ruimte is het van belang dat het tekort aan betaalbare bedrijfsruimte wordt ingelopen. Ook is er ruimte nodig voor de energietransitie en de circulaire economie. Natuurlijk moet ook de woningbouw worden gestimuleerd, maar dat mag er niet toe leiden dat de ruimte voor bedrijven verdwijnt. 

 

 

 

Handig: de wekelijkse Forum-alert

Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis updates.

instagramkabinetkabinetsbeleidminister van financiënminister van justitieminister-presidentnetcongestie