11 MEI, 2022 • Buitenland
'Als Nederlandse ondernemer in Rusland zit je in een morele spagaat'
Veel Nederlandse ondernemers zijn direct uit Rusland vertrokken na de Russische invasie van Oekraïne. Een enkeling blijft. Hoe is dat eigenlijk, om als Nederlandse ondernemer in Rusland ‘achter te blijven’? Voelt dat moreel wel juist en kun je daar nog wel je gang gaan?
Het Westen heeft ongekend harde sancties opgelegd aan Rusland vanwege de – wat Moskou eufemistisch noemt – ‘militaire operatie’ in Oekraïne. Veel Nederlandse ondernemers in het land zijn direct vertrokken. Anderen gaan zo goed en zo kwaad als het kan verder. Een van hen is Jeroen Ketting, al drie decennia actief in Rusland. ‘Ongeloof, zoals bij de meesten’, antwoordt Ketting op de vraag wat hij voelde toen Russische troepen op 24 feberuari Oekraïne van alle kanten binnentrokken. Ketting woont al 28 jaar in Moskou en zette The Lighthouse Group op, dat onder meer marktonderzoek doet voor buitenlandse bedrijven, hen laat kennismaken met het Russische zakenleven en helpt bij het opzetten van een kantoor in Rusland. Een andere tak van het bedrijf importeert voor Russische ondernemingen techonologie voor de verwerking van suiker en poeders.
Crisismodus
Ketting schoot bij het begin van de invasie in Oekraïne direct in een crisismodus. ‘We moesten actie ondernemen richting de toeleveranciers en de klanten’, vertelt hij over die eerste periode. ‘En ook meteen ons geld van de bank halen. Het ging allemaal zo snel, je wist niet wat de volgende ontwikkeling zou zijn.’ De Nederlandse ondernemer richtte ook vliegensvlug een bedrijfje, genaamd Benelux Base, op om bedrijven uit de Benelux bij te staan in de plotseling ontstane crisis. ‘Al was het maar om een kop koffie, een luisterend oor en eventueel onderdak te bieden’, vertelt Ketting. ‘Maar ook om een exitstrategie te bepalen. Zolang er nog maar één bedrijf is dat ik in Rusland kan helpen, blijf ik dat doen.’
De Russische overheid heeft volgens Ketting vlak na het instellen van de sancties ‘informele instructies’ gegeven om het buitenlandse ondernemingen lastig te maken zich terug te trekken uit Rusland. ‘Notarissen mochten niet helpen, assets die werden genationaliseerd’, noemt hij als voorbeeld. ‘Maar het was niet zo dat elke staatsinstelling bovenop de buitenlanders sprong om ze dwars te zitten.’
De ondernemer is zich bewust van de morele spagaat waar hij in zit
En net eind april kondigde de Russische president Vladimir Poetin aan dat buitenlandse ondernemingen die blijven, kunnen rekenen op een coulante houding van Moskou, bijvoorbeeld als het gaat om belastinginspecties. Ketting is zich bewust van de ‘morele spagaat’ waarin hij en veel Nederlandse bedrijven zitten. Daarom zal hij in ieder geval Rusland bij buitenlandse bedrijven niet langer actief promoten als land om zaken te doen.
‘Het is een dilemma, want veel bedrijven hebben nog belangen in Rusland en ook Russen in dienst. Die moeten mogelijk worden ontslagen, terwijl zij ook tegen deze oorlog zijn. En als de Russische markt wegvalt, zullen in Nederland eveneens mensen hun baan verliezen.’
Bij The Lighthouse Group zijn alle vijftien Russische medewerkers nog aan het werk, zij het in sommige gevallen op een ‘gereduceerd schema’, verklaart Ketting. Hij heeft inmiddels de bedrijfsleiding overgelaten aan zijn Russische zakenpartner.
Hulp aan Oekraïne
Want op 4 maart was het voor hem genoeg: samen met een Oekraïense vriend en zakenpartner richtte hij hulporganisatie LifeLine Ukraine op. Sindsdien sturen ze per week één of twee vrachtwagens met medicijnen en voedsel naar de Oekraïense regio’s Mykolaïv, Soemy, en Tsjernihiv. ‘Ik doe het onbezoldigd en het is een heel nieuw vak’, vertelt Ketting. ‘Het is harder werken dan ooit en ik blijk er talent voor te hebben. Het geeft een goed gevoel iets te doen. Tot het eind van dit jaar gaan we ermee door, daarna zien we wel weer verder.’
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis updates.