30 OKT, 2020 • Doeners en durfals
Albert Plesman (1889 – 1953): selfmade man met onbuigzaam karakter
Albert Plesman had een droom: het oprichten van een Nederlandse burgerluchtvaartmaatschappij. Dus toen de kans zich voordeed greep hij hem met beide handen aan. In de serie Doeners en durfals: Albert Plesman.
De vlucht moet koud geweest zijn en niet erg comfortabel. Lange leren jassen houden de passagiers warm en uitstappen alleen al is een avontuur. Het is 1920 en dit is de allereerste KLM-vlucht van Londen naar Schiphol. Speciaal voor die gelegenheid wacht Albert Plesman (links), zoon van een eierhandelaar uit Den Haag en president-directeur van de KLM, de reizigers op. De man die ook wel gezien wordt als ‘de man die Nederland de burgerluchtvaart schonk’.
Doeners en durfalsKansen zien en benutten, en niet bang zijn om een keer flink onderuit te gaan. Dat hebben deze Nederlandse ondernemers goed begrepen. Met hun bedrijf hebben ze een bijdrage geleverd aan onze economie en Nederland op de kaart gezet. En dat was zeker niet altijd even makkelijk. In deel 3 van de rubriek Doeners en durfals: Albert Plesman.
Nederland op de kaart
Na het behalen van zijn hbs-diploma gaat Plesman het leger in en raakt tijdens zijn opleiding in de ban van de luchtvaart. Met zijn onverzettelijke karakter strijdt hij als zoon van een eenvoudige middenstander tegen het bestaande standsverschil in het elitaire officierscorps. Dankzij zijn vechtlust weet hij te bereiken dat hij in 1917 als leerling-vlieger naar Soesterberg wordt overgeplaatst. Daar haalt hij zijn militair vliegbrevet. In zijn achterhoofd ontspint zich het idee van burgerluchtvaart in Nederland.
Naamsbekendheid krijgt hij als hij twee jaar later de Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling in Amsterdam organiseert. Het is een groot succes, met demonstraties van beroemde vliegers, onder wie zijn latere vriend Anthony Fokker, en de nieuwste vliegtuigen. Maar liefst 800.000 bezoekers wonen het evenement bij en ineens staat Nederland in binnen- en buitenland op de kaart als luchtvaartnatie.
Tekst gaat door na de foto
Een droom komt uit
Zijn organisatietalent blijft niet onopgemerkt en Plesman krijgt de kans om zijn grote droom te verwezenlijken als in 1919 een club van invloedrijke topondernemers de vennootschap ‘Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor Nederland en Koloniën’ opricht. Het bestuur stelt de gedreven Plesman aan als ‘administrateur’ en later als directeur van de KLM. Al snel breidt de KLM uit en dat is vooral te danken aan de drijvende kracht van Plesman. Met zijn vooruitziende blik moderniseert hij de luchtvloot. De houten kisten maken plaats voor metalen toestellen die hij aankoopt in Amerika.
Lastig, maar inspirerend
Het is geen makkelijke man en staat als lastig, stug en soms onredelijk te boek. Zo laat hij een sollicitant op de functie van eerste bestuurder weten ‘dat ‘ie wel geschikt is, maar dat de passagiers liever een stoere vent door de ruit van de cockpit willen zien dan een mager scharminkel zoals hij’. Toch wordt het scharminkel later gezagvoerder. Maar Plesman weet als geen ander zijn medewerkers te inspireren en zijn woord heeft gezag. Onder zijn bezielende leiding groeit het bedrijfje van twaalf man personeel uit tot een wereldconcern.
Wil je meer weten over Albert Plesman en KLM? Dan is dit filmpje leuk om te kijken
Standbeeld
Na zijn overlijden wordt hij begraven in zijn geboorteplaats Den Haag. Naast een van zijn twee zoons die als piloot om het leven kwamen. De luchtvaartpionier krijgt een standbeeld bij het voormalig KLM-hoofdkantoor. Het beeld kijkt omhoog, voor altijd zijn blik op de lucht gericht. Misschien om toch nog een oogje in het zeil te kunnen houden.
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen?Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis updates.