1 NOV, 2024 • Podcast
Transcript podcast Haagse Bluf met Thierry Aartsen (VVD), deel 2 over arbeidsmigratie
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD:
Heel veel ondernemers die het gewoon netjes en fatsoenlijk en goed willen regelen, worden met de nek aangekeken. Ik ken verhalen van ondernemers in het Westland die doodsbedreigingen aan hun deur krijgen vanwege het gedoe rondom arbeidsmigratie. Dat moeten we gewoon niet willen met elkaar.
Robin Rotman – podcasthost:
Welkom bij Haagse Bluf. In deze serie onderzoeken we wat de politieke partijen van plan zijn met ondernemend Nederland. Dit is een podcast van Forum, het opinieblad van VNO-NCW. Co-host vandaag is Pascal Theunissen.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost:
In deze podcast bespreken wij actuele en urgente ondernemersthema’s met politici. Wat maken ze waar van hun beloften of blijft het bij Haagse Bluf? De gast vandaag is Thierry Aartsen, Tweede Kamerlid voor de VVD.
Thierry, we zijn hier onder meer omdat jij in september met een visie bent gekomen. En dat ging over arbeidsmigranten en een beetje tegen de verwachtingen in, denk ik, heb jij gezegd dat het wel wat minder kan?
Robin Rotman – podcasthost: We willen niet naar nul, maar het moet wel minder. Heb je ergens een getal waarvan je zegt, nou dat is de ideale uitkomst?
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Nee, je kunt niet vanaf een Haags bureau zeggen zoveel mensen willen we wel en willen we niet hebben als het gaat om arbeidsmigratie. Kijk, arbeidsmigratie is op zichzelf natuurlijk een positief economisch fenomeen. Iedere econoom zal zeggen dat arbeidsmigratie bijdraagt aan onze Nederlandse economie en aan onze welvaart. Heel veel ondernemers kunnen niet zonder arbeidsmigranten op dit moment. Iedere hotelkamer in Nederland wordt bijna schoongemaakt door een arbeidsmigrant en ook voor mensen zelf mits ze goed behandeld worden is het vaak iets positief, want ze kunnen geld mee terugnemen naar het land waar ze vandaan komen.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: Allemaal dingen die je als VVD’er toejuicht.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Zeker, dus op zichzelf is het ook heel positief en is het ook niet gek dat we dat jarenlang ook als iets positiefs hebben gezien. Maar ik zeg altijd met net als met alles in het leven waar het woord te voor staat, geldt dat hier ook. We hebben gewoon simpelweg te veel arbeidsmigranten. De schattingen lopen uiteen tussen de 700.000 en 1,2 miljoen arbeidsmigranten die in Nederland zijn. In de afgelopen 20 jaar is het aantal verviervoudigd. We hebben een enorme toename gezien. Het aantal wat we dan noemen ‘laag betaalde’ en ‘laag productieve” arbeidsmigranten is gewoon veel te hoog. Dat is niet goed voor onze economie. Want de economie van morgen zal toch vooral moeten draaien om innovatie, hoogwaardige arbeid en ook arbeidsproductiviteit. En als je te veel laagproductieve arbeidsmigranten hebt…
Robin Rotman – podcasthost: Wat is eigenlijk een laagproductieve? Is dat die hotelkamer…, die tomaat die geplukt wordt?
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Dat is ook niet met een schaartje te knippen, maar economen zeggen dan ja, het gaat er vooral om wat draagt een individu bij aan de economie. Want de economie groeit dan als het ware in totaal wel. Het nationaal product groeit in totaal. Maar er komt ook een mens bij. Dus die koek wordt groter. Maar het aantal mensen wat van die koek moet eten wordt ook groter. En als je mensen hebt die te weinig toevoegen aan de economie, dan krijg je als het ware collectieve verarming. En je zorgt ervoor dat de Nederlandse economie ook een klein beetje lui wordt. Omdat we niet meer investeren in robotisering, automatisering, innovatie maar gebruik blijven maken van laagbetaalde arbeid.
Robin Rotman – podcasthost: Oké nu ben ik toch een beetje in de war, want je somt net een hele trits categorieën op waarvan je zegt van dat vonden we traditioneel prettig want ‘hey we hebben het nodig’ en tegelijkertijd zeg je maar dit zijn ook de mensen die onze economie lui maken enzovoort. Misschien kun je eerst samenvatten, wat is nou eigenlijk precies het probleem?
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD:
Ik zie vier problemen. Probleem 1, het zijn er te veel. De aantallen zijn te hoog, 1,2 miljoen.
Robin Rotman – podcasthost:
En wat is daar het probleem van? Is dat de huizenmarkt?
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD:
Het drukt op onze samenleving, het drukt op onze huizenmarkt, op de zorg, op het onderwijs. De aantallen zijn gewoon te groot op een landje van 18 miljoen. Dan hebben we inderdaad het element van laag productiviteit. Dat zorgt er dus inderdaad economisch gezien voor, de economie van de toekomst, dat wij te weinig prikkel op innovatie hebben. Dat is gewoon een probleem voor een hoogwaardig land als Nederland. Dat is niet nu actueel een probleem. Ik vind ook dat wij als politici ook economisch moeten blijven nadenken over de economie van morgen.
Dan het derde probleem is dat er te veel zaken niet goed geregeld zijn. Huisvestingsproblematieken, er zijn te veel eengezinswoningen in wijken. Het woord zegt het al, daar moet eigenlijk één gezin in. Waarin in het beste geval vijf arbeidsmigranten zitten en in het slechtste geval vijftien arbeidsmigranten zitten. Je ziet te veel dakloosheid, je ziet te veel verslavingsproblematiek. In de daklozenopvang van Den Bosch is 80% arbeidsmigrant. Er zijn gewoon grote problemen in bijvoorbeeld Rotterdam en Den Haag waarbij mensen in tentjes in bossen slapen, verslaafd zijn en vanwege een gebrek aan goede zorg te komen te overlijden. Dat zijn zaken die moeten we niet willen met elkaar in Nederland. Heel veel werkgevers willen dat ook niet. Dat is probleem drie.
En het vierde probleem is omdat wij eigenlijk te weinig grip hebben op arbeidsmigranten en op arbeidsmigratie, lopen we ook internationaal een beetje achter in wie we dan naar Nederland willen halen. Dus de kansen die arbeids- en vooral kennismigratie in Nederland kunnen bieden, die pakken we onvoldoende. Ik zeg altijd het voorbeeld, we hebben dan een kennismigratie-regeling. Eigenlijk is die regeling niet heel goed, want die stuurt eigenlijk alleen op salaris. Wat betekent dat? Dat betekent dus dat een marketeer uit Amerika wel in een reclamebureau in Groningen mag werken. Nou gun ik het reclamebureau in Groningen de hele wereld, maar dat is niet iets waar je de toekomstige economie van Nederland mee laat draaien. Maar een elektromonteur uit Moldavië of Georgië die met zijn handen kan werken, die hier een bijdrage kan leveren aan het versterken van het energienetwerk – iedere ondernemer die dit luistert zal zeggen dat is topprioriteit nummer één voor Nederland – en daarvan zeggen we die verdient te weinig, dus die mag Nederland niet in. Dan ben je niet slim bezig als land. En dat is eigenlijk het vierde probleem. Wij durven niet te kiezen voor wie we echt nodig hebben.
Robin Rotman – podcasthost: En hoe gaat dat er dan in de praktijk wat jou betreft eruit zien? Komt er een bureautje op de grens dat gaat zeggen jij wel en jij niet of zo?
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Nee, dat is veel te complex. Daarom heb ik ook een uitgebreid featuresstuk geschreven. En voor mij moeten we een aantal dingen doen. Je moet de aantallen laagproductieve arbeidsmigranten naar beneden gaan brengen. En dat betekent op een manier dat je economisch gezien ook geen schade leidt. En daarom heb ik gezegd, je moet gaan investeren in arbeidsproductiviteit, automatisering en robotisering. Eigenlijk moeten we met elkaar afspreken: al het werk wat in Nederland gedaan kan worden door robots, en de automatisering, moet ook gedaan worden door robotisering. En daar moeten we als overheid veel meer op gaan sturen wat mij betreft.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: Ik hoor jou zeggen mensen die in de bossen verslaafd liggen. Dat is misschien wel een hele wat sterke omschrijving denk ik van toch wat hier speelt. Ik bedoel we hebben die arbeidsmigranten ook gewoon nodig. Die koek waar je het over hebt moet ook gemaakt worden toch. En de overstap naar die digitalisering die is niet van vandaag op morgen gemaakt. De vraag is een beetje is dit dan een oplossing die misschien nog te vroeg komt?
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Nee, want het is nu vrij simpel. De overheid subsidieert arbeidsmigratie. We kennen een ET regeling die er eigenlijk voor zorgt dat je sociale lasten wat kan drukken door mensen uit het buitenland te halen en kosten die je maakt vanuit het buitenland kan aftrekken van je bruto loonsom. Dat is een fiscaal voordeel voor mensen die arbeidsmigranten naar Nederland halen. Dat is prima. Ik zeg, laten we dat nou weghalen en laten we dat geld dan gebruiken om robotisering en automatisering te stimuleren. Het is vrij simpel: een ondernemer heeft een probleem, die moet een productielijn maken en die moet iets voor elkaar zien te boksen. En dan heeft die twee keuzes, namelijk haal ik mensen uit Roemenië hier naartoe om dat werk te doen of investeer ik in een robot die dat werk gaat doen. En op dit moment slaat de balans, en dat kun je ondernemers ook niet kwalijk nemen, die slaat economisch gezien naar de arbeidsmigratie toe. En mijn pleidooi is, laten we nou kijken met elkaar, per sector, per branche, kun je dat nou niet omdraaien? Dat je het wat minder aantrekkelijk maakt om arbeidsmigranten in dienst te nemen, en wat aantrekkelijker maakt om te investeren in robotisering.
Robin Rotman – podcasthost: En jij gaat dat faciliteren? Jij gaat zeggen van hé, het wordt duurder om die mensen uit, wat was het, Moldavië, Roemenië, ik weet niet precies wat je zei.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Dit gaat om intra-EU, dit gaat om Roemenië en Bulgarije.
Robin Rotman – podcasthost: Ja precies, dat gaan we duurder maken. Maar we gaan je wel meer geld geven om die robot te bouwen ofzo.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: Dat willen de ondernemers graag weten inderdaad.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Nou ja, dat kan. Je kunt met subsidiering gaan werken op brancheniveau. Wat ik gedaan heb, aan het kabinet gevraagd, maak nou eens een analyseboard in de fiscaliteit. Heel veel ondernemers zeggen tegen mij , als ik investeer in een robot, moet ik dat of in drie jaar of in vijf jaar afschrijven van de belasting. Als ik dat in zeven jaar of in tien jaar mag afschrijven, dan wordt dat veel aantrekkelijker voor mij om dat te doen. Dat zijn bijvoorbeeld knoppen waar wij als politiek echt aan kunnen draaien. En uiteindelijk; de komende vijftig jaar zullen wij handjes tekort hebben. Dat betekent dat ons economisch beleid veel meer gericht moet zijn op arbeidsbesparing.
Arbeidsbesparing en arbeidsproductiviteit wordt echt het onderwerp voor de komende jaren. En ik denk dat heel veel ondernemers dat zelf ook al zien. Want we hebben niet oneindig mensen. Dat gaat niet lukken, dat gaat ook niet gebeuren, dus arbeidsbesparing moet echt topprioriteit worden de komende jaar.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: Maar dat is inderdaad de vraag die dan wilde stellen. Als je zegt van dat blijft nog zo lang doorgaan dat we handjes tekort hebben en eigenlijk zeg jij maar ik wil wel minder handjes toelaten dat is lastig toch voor een ondernemer om dat te horen. jij ben ik zeg ook altijd als een politicus alleen
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Ja, ik zeg ook altijd als een politicus alleen maar een leuke boodschap brengt, dan moet je hem niet vertrouwen. En wat ik nu juist ook zie is dat heel veel ondernemers met de nek worden aangekeken. Als je in het Westland gaat rondvragen dan zie je dat heel veel ondernemers er ook last van hebben dat zaken rondom arbeidsmigratie gewoon niet goed geregeld zijn. Mensen worden met de nek aangekeken. We hebben een hele bulk aan linkse politici… zelfs de president van de Nederlandse Bank zegt gewoon: die en die in die sector moet weg uit Nederland die moeten we een stuk minder hebben. Ik vind dat nogal wat. Dat politici er zijn die zeggen die sectoren willen we niet meer hebben in dit land. Dat zeg ik niet als liberaal, ik ben voor een vrije-markteconomie. Maar je moet wel je ogen openen vind ik voor de problemen die er zijn. Er zijn gewoon te veel arbeidsmigranten in Nederland en er zijn gewoon te veel zaken slecht geregeld. En dan moet je daar dat probleem oplossen. En dat doen we wat mij betreft op een manier dat we daar economisch gezien geen schade van ondervinden.
Robin Rotman – podcasthost: Ik kan me toch voorstellen, nog een keer, misschien herhaal ik nu het punt van Pascal, dat je dit dan hoort als een ondernemer en je was altijd zo blij met de VVD, want er was ook vrij verkeer van mensen en je kon die mensen gewoon lekker erbij halen en als dat goed is voor de business, dan doe je dat gewoon. En nu worden die handjes dan toch een beetje weggehaald en ik hoor nog niet echt, hoe ga je die mensen dan helpen? Anders dan dat je zegt van, ik heb de kabinet gevraagd om hier met een oplossing te komen.
Maar je kan toch niet een soort visiestuk gaan schrijven, iets signaleren en vervolgens zeggen, nu moet het kabinet het oplossen. Jij hebt er zelf toch wel gedachtes bij. Je zegt nu misschien subsidies voor die robotisering, maar ik kan me voorstellen dat je in het Westland dan ook denkt van, nou ik het weet het nog niet helemaal met die Thierry Aartsen.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Nou, dat valt wel mee hoor. Want ik heb een hele set aan aan concrete oplossingen voorgesteld. En het kabinet moet dat gaan uitvoeren, zo werkt dat bij ons in Den Haag. En heel simpel, wat ik voorstel is dus het stukje ET-regeling weghalen aan de kant van de arbeidsmigranten. En verplaats dat nou naar bijvoorbeeld een fiscaal voordeel als je gaat investeren in robotisering. Maar er is een hele set aan maatregelen die je hierop kan nemen om uiteindelijk die aantallen naar beneden te brengen. En ik vind ook dat we ook de huisvesting van arbeidsmigranten en de uitwassen van arbeidsmigratie ook echt tegen moeten gaan.
Want nogmaals, op dit moment lijden de goeden onder de kwaden. Heel veel ondernemers die het gewoon netjes en fatsoenlijk en goed willen regelen worden met de nek aangekeken. Ik ken verhalen van ondernemers in het Westland die doodsbedreigingen aan de deur krijgen vanwege het gedoe rondom arbeidsmigratie. Dat moeten we gewoon niet willen met elkaar. We moeten in Nederland gewoon zeggen; ‘Prima als jij mensen uit Roemenië en Polen wil halen, daar ga ik geen harde knip opzetten, ik ga het wel ontmoedigen maar ga er geen harde knip opzetten. Maar dat betekent wel dat wij op z’n minst zeggen: ‘Een arbeidsmigrant slaapt maar met één persoon op een kamer.’ Vind ik best een reëel punt. In plaats van met z’n achten in een kamertje weggestopt. We zorgen ervoor dat de boeven en de uitbuiting veel harder worden aangepakt. Dat betekent boetes omhoog voor mensen die de wet overtreden. Dat betekent uitbuiting keihard tegengegaan. Door bijvoorbeeld een bestuursverbod te introduceren. Voor mensen die er echt een potje van maken. En jaar op jaar gewoon de regels aan hun laars lappen. Want uiteindelijk zijn het dan de goeden die lijden onder de kwaden.
Robin Rotman – podcasthost: Maar voor mij klinkt dit als als hele logische maatregelen. Maar dit zijn allemaal maatregelen om de problemen aan te pakken die er zijn. Dit zijn geen maatregelen om de arbeidsmigratie tegen te gaan. Dit is eigenlijk gewoon zeggen, nee jongens, als mensen met een spuit in de arm in een tentje in het bos liggen – wat voor mij ook een beetje klinkt als het argument, ‘they are eating our cats and dogs’, dat komt natuurlijk helemaal niet zo heel vaak voor. Als je het hebt over een miljoen arbeidsmigranten, het percentage dat in een bos slaapt is natuurlijk helemaal niet zo groot.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Zullen we eens met z’n tweeën door het Haagse Bos heen gaan lopen?
Robin Rotman – podcasthost: Oh, gezellig.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Dan zal ik je laten zien waar de problemen zitten. Er zijn wijken in Den Haag en Rotterdam waar 30-40% van de huizen door arbeidsmigranten wordt bewoond, een zware overbewoning is. Nogmaals, ga in de daklozenopvang in Den Bosch kijken: 80% is arbeidsmigrant. Dit zijn problemen die heel veel normale mensen niet 1-2-3 zullen zien. Omdat het niet zulke zichtbare problemen zijn. Maar de problemen in Nederland zijn, met arbeidsmigratie echt vele malen groter. Afgelopen zomer zijn er drie arbeidsmigranten in Rotterdam, in de stad Rotterdam, alleen al overleden op straat vanwege het gebrek aan medische zorg. Dat gebeurt in Nederland. Dus ik ben…
Robin Rotman – podcasthost: Dat wil je tegengaan, oké, dat is helder.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Het probleem is echt groter dan we denken met elkaar.
Robin Rotman – podcasthost: Oké, maar dan concreet hoe ga je dat dan doen, die selectie? Expats heb je, je hebt arbeidsmigranten, je hebt hooggeschoold, laaggeschoold. Sommige termen mag je tegenwoordig ook niet eens meer gebruiken geloof ik. Maar hoe ga je die selectie dan maken en wie gaat die selectie maken en dan op welke gronden?
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Ik maak een knip tussen binnen EU en buiten EU. Binnen EU is er vrij verkeer van personen. Dan kun je dus alleen ontmoedigen en stimuleren, wat ik net al zei. Dus we gaan laagproductieve arbeidsmigratie ontmoedigen. Dat betekent dat het nog steeds kan. Want heel eerlijk, een hotelkamer wordt best lastig om dat te robotiseren.
Robin Rotman – podcasthost: Om nog maar te zwijgen over de zorg.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Precies, dus dat is best ingewikkeld. Maar er zijn heel veel sectoren waar robotisering echt een verschil kan gaan maken. Dus dat doen we binnen de Unie. En dan buiten de Europese Unie mogen we wel veel scherper kiezen. En daarvan zeg ik, nou laten we nou de kennismigratieregeling ombouwen naar een toptalentenregeling, die echt bedoeld is voor het toptalent wat we in Nederland willen hebben. We moeten als Nederland gewoon Sillicon Valley willen verslaan op dat gebied. Indiërs moeten zeggen ik ga naar Nederland in plaats van naar naar Sillicon Valley toe dus dat betekent dat we die iets scherper moeten hebben.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: Beter weer daar, hè.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Ja precies.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: Ja, dat wordt lastig.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Nee, dat betekent simpelweg dat we moeten zeggen, we geven ook een werkvergunning aan de partner van degene die hier komt, in plaats van één persoon. We bieden een heel pakket aan, aan die mensen. Een soort fast lane kun je je aan denken. Dus we moeten echt gaan nadenken hoe gaan we die war on talent winnen. En dat is wat je doet wat mij betreft door een talentenregeling te maken. En een tweede is die vakkrachtenregeling. Dus we moeten durven zeggen, hey, we hebben hele specifieke sectoren. Ik heb het genoemd het energienetwerk. En daar hebben we gewoon echt vakkrachten voor nodig. En dan moet je ook durven kijken naar bijvoorbeeld Georgië, Moldavië, Servië. Eigenlijk allerlei kandidaat-EU-lidstaten.
Robin Rotman – podcasthost: Pascal staat te springen om hier nog wat over te vragen. Ik heb nog één feitelijke vraag. Hoe groot is de verhouding tussen mensen, arbeidsmigranten, buiten en binnen de EU? Weet je dat?
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Groot. Buiten de EU gaat het, ik doe het heel even uit mijn hoofd, tussen de 50.000 en 90.000 mensen per jaar. En arbeidsmigranten binnen de EU gaat tegen de miljoen.
Robin Rotman – podcasthost: Oké, dus dit zijn de verhoudingen.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: En dat is ook mijn punt.
Robin Rotman – podcasthost: Binnen de EU valt het meeste te halen, maar dat is ook het moeilijkste om regels op te maken.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Alleen daar zit mijn punt dus ook. Je ziet dus dat we geen grip hebben op arbeidsmigratie. Dus het overkomt ons. En dus zie je dus dat die laagproductieve arbeidsmigratie enorm is. Terwijl we kansen laten liggen. En dat is mijn kern van mijn boodschap.
Robin Rotman – podcasthost: Maar dan is nog steeds de vraag, als je dan binnen de EU kijkt, waar je dus inderdaad het vrije verkeer hebt van mensen, daar heb je dus, dat kan je ook moeilijker aan banden leggen.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Je kunt niet overigen, zeg ik altijd in Den Haag. We kunnen geen harde maatregelen nemen, dat moeten we ook niet willen. En daarom heb ik een visie stuk geschreven wat iets meer is dan drie pagina’s, dat zijn er 21 geworden. Omdat je wat creatiever moet zijn en wat meer sturend moet zijn in je instrumenten die je hebt, bijvoorbeeld in je fiscaliteit.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: We hebben het de hele tijd over arbeidsmigranten. Maar arbeidsmigranten zijn natuurlijk maar één factor in die hele mix van zaken waar we het over hebben als we die krapte op de arbeidsmarkt willen aanpakken. Want dat is eigenlijk waarom dit een probleem is. Tenminste, volgens jullie een probleem is dat er te veel arbeidsmigranten zijn. Wat ik al zei, ze zijn een deel van de oplossing voor die krapte. Als jij zegt van dat wordt dan minder, alleen met robotiseren gaan we die krapte ook niet oplossen. Zijn er nog andere factoren waarvan je zegt die moeten we ook inzetten, waardoor we die arbeidsmarktkrapte gaan aanpakken, want het probleem verdwijnt niet.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Je moet een hele set aan dingen doen. Arbeidsbesparing wordt echt prioriteit nummer één, ik zei het al. Dus dat betekent dat je in de breedte moet gaan kijken hoe gaat arbeidsbesparing het verschil maken. En dat klinkt heel vaag, kan heel simpel zijn. De overheid heeft honderden vacatures openstaan voor juristen die al die documenten moeten zwartlakken omdat we een wet hebben die zegt de overheid moet transparant zijn.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: En dat kan prima door een robot.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVDL: Ja, dat is werk wat met twee vingers in de neus door een AI-programma gedaan kan worden. Moeten we alleen even de wet aanpassen dat dat ook mag. De overheid moet sowieso veel minder gaan concurreren met het bedrijfsleven. De overheid neemt veel te veel plekken… De overheid is extreem geëxplodeerd de afgelopen jaren. En is gewoon een concurrent geworden van het bedrijfsleven. En dat ga je op lange termijn niet volhouden. Uiteindelijk zal het belastinggeld verdiend moeten worden door het bedrijfsleven. Dus daar moet je ook een stapje terug op durven doen, denk ik. En we moeten durven kijken naar een hervorming van ons belastingstelsel. Toeslagen, ik vergelijk Nederland altijd met een Formule 1 wagen. Een van de beste economieën ter wereld. We hebben een soort permanente handrem op die Formule 1 wagen zitten. En dat is aan toeslagen. In Nederland heeft het geen enkele zin om een paar uur meer te gaan werken. Dus je moet daar aan alle kanten aan de bak. Dat toeslagenstelsel moet hervormd worden.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: Want als je meer gaat werken, moet je een deel weer afdragen waardoor je aan het eind van de streep minder overhoudt.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Precies, je krijgt minder toeslagen. Het verrekent. We moeten toe naar een situatie waarin je bijna gratis kinderopvang hebt. Waardoor het voor jonge mensen niet meer, die moeten niet meer gaan lopen rekenen, ga ik meer willen werken.
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: Moeten wel mensen in die kinderopvang werken.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Zeker, maar goed, dat is een keuze die je dus moet maken als overheid. Dat zijn sectoren waar je dus wel wil investeren in plaats van een stapje terug wil doen. En ons belastingstelsel zal veel meer gericht moeten zijn op hoe gaan we ervoor zorgen dat mensen meer en langer blijven werken. Dus we hebben nu een belastingstelsel waarin als je meer euro’s verdient ga je meer belasting betalen. Op zich is dat niet gek. Maar je zou ook naar modellen kunnen denken waarin je zegt we gaan belasting per gewerkt uur afdragen en als je dan boven de 24 uur komt, dat is ongeveer het drempelpunt waar je op zit, dan ga je minder belasting per gewerkt uur betalen. Waardoor je soort omgekeerd, degressief stelsel. Dit is allemaal hyper ingewikkeld. Ik vind wel, politici worden ook ingehuurd om soms een beetje een vergezicht te geven. Dit soort ideeën moeten we wel wat veel meer met elkaar durven te bedenken. Hoe kunnen we ons belastingstelsel nou zo inrichten dat als ik van drie dagen in de week, vier dagen in de week ga werken, dat ik gewoon, dat het gewoon, gewoon dat je denkt yes, ik hou gewoon echt lekker veel geld over. Dat is bijna een no-brainer dat ik geen vier dagen ga werken. Dat is wat we moeten gaan bedenken met elkaar.
Robin Rotman – podcasthost: Laatste vraag. Jouw vrienden in de coalitie, de BBB, die hebben natuurlijk veel boeren en tuiners in de achterban. En die zullen misschien denken, ja, leuk, Thierry, een beetje naïef om te denken dat wij al die kostbare arbeidsmigranten kunnen vervangen voor robots. Ondertussen aan de andere kant, de NSC, die hebben natuurlijk een beetje een stokpaardje gemaakt van die hele expatregeling. Die ze willen afbouwen. Precies de dingen waarvan jij zegt van uh-uh.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Daarom ga ik er precies tussenin zitten. Want als je niks aan dit probleem doet… Nee maar dat zeg ik ook tegen heel veel ondernemers, ook tegen VNO vaak. Als we niks aan het probleem doen en het negeren, dan krijg je vanzelf een linkse meerderheid in de Tweede Kamer die het probleem zo hard gaat aanpakken dat er allerlei domme maatregelen worden genomen. Het voorbeeld is dus met de expat-regeling. Dan raak je dus, dan gooi je het kind met het badwater weg. En aan de andere kant zeg ik juist prima om een probleem aan te pakken, maar wel op een slimme manier. Wel op een manier die geen economische schade aanricht. Vandaar dat ik heb gezegd ik leg eigenlijk een doe-verhaal op tafel in een visiestuk waarin ik zeg ja het aantal arbeidsmigranten moet naar beneden, maar dat kunnen we niet blind met een harde knip doen. Dat moeten we op zo’n manier doen dat het ook bijdraagt aan onze economie. En vandaar dat we moeten gaan investeren in arbeidsproductiviteit en robotisering.
Robin Rotman – podcasthost: Dank je wel, Thierry Aertsen van de VVD.
Thierry Aartsen – Kamerlid VVD: Graag gedaan.
Robin Rotman – podcasthost: En als mensen al die andere afleveringen, met al die andere leuke politici willen terugluisteren, Pascal, waar moeten ze dan zijn?
Pascal Theunissen: redacteur Forum | cohost: Ja, dat kun je natuurlijk vinden in je eigen favoriete podcast-app of op de website opiniebladforum.nl.