20 OKT, 2022 • Europees nieuws

Europese Commissie presenteert nieuwe noodmaatregelen tegen hoge gasprijzen

De inkt van de vorige noodverordening is nog maar net opgedroogd, maar het volgende pakket aan maatregelen is de printer alweer uitgevlogen. Nadat de energieprijzen in de herfst van 2021 begonnen te stijgen heeft de Commissie verschillende mededelingen en wetgevende voorstellen gepubliceerd. Maatregelen die eerst voor onmogelijk werden gehouden, worden bij een nieuw pakket in wetgeving gegoten en met de presentatie van het nieuwe pakket op 18 oktober beweegt de Commissie weer een stapje verder in de richting van de wellicht meest ingrijpende maatregel: een ‘keiharde’ cap op de prijs van gas. Een maatregel waar lidstaten nu nog geen consensus over kunnen bereiken.

 

De mededeling van 18 oktober genaamd “Preparing, purchasing and protecting the EU together” bevat wetgevende voorstellen die aansturen op:

  • De gezamenlijke inkoop van gas.
  • Verplichte solidariteitsovereenkomsten tussen lidstaten.
  • De introductie van een mechanisme om te grote dagelijkse fluctuaties van gasprijzen te voorkomen dat gebaseerd is op een lage en hoge prijsgrens, waarboven en waaronder orders niet kunnen worden uitgevoerd (‘intraday-volatiliteitsbeheermechanisme’).
  • Een marktcorrectiemechanisme waarbij (als laatste redmiddel) in situaties met buitensporige aardgasprijzen, een maximale dynamische prijs vastgesteld kan worden op de TTF waartegen aardgastransacties plaats kunnen vinden.
  • Aankondiging van een nieuwe prijsbenchmark voor LNG, aangezien de prijs van LNG nu nog wordt gebaseerd op de prijs van (Russisch) pijplijnaardgas. Aangezien het aandeel pijplijngas drastisch is gedaald en de aanvoer van LNG significant is toegenomen is de huidige benchmark niet meer representatief.

Of de nieuwe maatregelen het gewenste effect zullen hebben moet nog blijken, maar de markten reageerden in ieder geval al positief. De prijs van gas daalde op dinsdag (18 oktober) namelijk naar €107/MWh.

 

Overzicht energiemaatregelen 2021-2022

  • Oktober 2021 – Toolbox met maatregelen die lidstaten kunnen toepassen tegen de stijgende energieprijzen (o.a. energiesubsidies en -vouchers, belastingverlagingen).
  • 8 maart 2022 – Toolbox II met aanvullende maatregelen (gereguleerde prijzen, begrenzen overwinsten) + communicatie waarin het REPowerEU-plan wordt aangekondigd (8 maart 2022).
  • 23 maart 2022 – Mededeling voorzieningszekerheid en betaalbare energieprijzen + publicatie verordening gasopslag met doelen voor verplichte vulgraad gasopslagfaciliteiten.
  • 23 maart 2022 – Presentatie tijdelijk crisiskader voor staatssteunmaatregelen, met specifieke steunmaatregelen voor energie-intensieve bedrijven.
  • 18 mei 2022 – Uitwerking REPowerEU om voor 2030 onafhankelijk te worden van Russische fossiele brandstoffen. De REPowerEU-communicatie gaat gepaard met 10 documenten, met o.a. een beleidsraamwerk voor de opschaling van zonne-energie & biogas, een communicatie over energiebesparing en wetgevende voorstellen om de vergunningverleningsprocedure voor hernieuwbare energieprojecten te versnellen.
  • 20 juli 2022 – Presentatie mededeling “Safe gas for a safe winter” + een wetgevend voorstel voor gasbesparing (15% reductie).
  • 14 september – Verordeningsvoorstel van de Raad betreffende een noodmaatregel om de hoge energieprijzen aan te pakken (begrenzen overwinsten, solidariteitsbijdrage fossiele bedrijven, en reductiedoelstellingen elektriciteit).

De regeringsleiders vergaderen op 20 en 21 oktober over de nieuwe voorstellen van de Europese Commissie en de Raad van energieministers komt op 25 oktober bijeen. Er kunnen dus nog wijzigingen worden aangebracht, maar dat is op het moment van schrijven nog niet bekend.

 

Wat wel duidelijk is, is dat dit niet het laatste pakket aan maatregelen zal zijn. In de mededeling van 18 oktober anticipeert de Commissie al een beetje voort op mogelijke toekomstige maatregelen, zoals een wetgevingsvoorstel voor het rechtstreeks verkorten en versimpelen van vergunningverleningsprocedures m.b.t. specifieke hernieuwbare energieprojecten. Daarnaast heeft de Commissie al aangekondigd om in het eerste kwartaal van 2023 een voorstel te gaan doen voor de herziening van de elektriciteitsmarkt, waarbij de aandacht vooral uit zal gaan naar de ontkoppeling van de gas- en elektriciteitsprijs.

 

Never a dull moment”