27 JAN, 2023 • Achtergrond
Zo ziet de zorg van de toekomst eruit (misschien)
Nederland vergrijst. Dat betekent: meer zorg. Maar hoe verlenen we die straks zonder dat een derde van de beroepsbevolking in de zorg werkt? 5 uitgangspunten en tips.
Zorg van de toekomst: zet mensen op de eerste plaats
Voordat het over AI, of robots of andere technologieën gaat, moet het over mensen gaan. Over ons, en over wat we zelf kunnen doen om ons gezond te blijven voelen. Voorkomen is beter dan genezen, dat kun je letterlijk opvatten als het gaat over het betaalbaar en uitvoerbaar houden van de zorg.
Dat voorkómen betekent onder meer dat kinderen al vroeg gestimuleerd worden om te bewegen en gezond te eten. Voor volwassenen helpt ook een zinvolle baan, in een veilige werkomgeving of met een goede thuiswerkplek, met een goede verhouding tussen werk en privé. Dit alles leidt tot minder consulten bij huisartsen en specialisten.
Het bedrijfsleven heeft hier een belangrijke rol. Dat moet een aantrekkelijke werkgever zijn en blijven, bijvoorbeeld door de vitaliteit van werknemers waar mogelijk te verbeteren. Voordelen daarvan zijn meer productiviteit én minder zorgkosten. Een diverse arbeidsmarkt helpt de samenleving inclusiever maken, wat leidt tot het de-medicaliseren van sociaal-maatschappelijke problemen.
Zorg dat iedereen regie houdt over het leven
Niet alleen als je jong bent, maar vooral ook op oudere leeftijd. Regie over je leven houden kan door meer netwerken op te bouwen in de wijk. Generaties kunnen in gebouwen samenwonen en elkaar helpen. We kunnen tussenvormen bedenken tussen thuis wonen en in een verpleeghuis. Professionele hulp kan digitaal worden verstrekt, (herhaal)medicijnen kunnen thuisbezorgd. En waarom geen medische Siri, een digitale vraagbaak à la Thuisarts.nl, om 50 tot 70 procent van de eerstelijnsvragen op te lossen? Dankzij corona weten we dat je voor veel consulten met de huisarts de deur niet uit hoeft.
Tip 1: zet steeds meer digitale zorg in
We kunnen online niet alleen diagnoses stellen maar ook de gezondheid van mensen volgen. Dat houdt onder meer in data delen om inzichten uit te wisselen en sneller tot bijvoorbeeld behandelplannen komen en onnodige behandelingen te voorkomen. Ook privédata uit slaap-, cardio- of dieetapps en uit wearables zoals fitnesstrackers, kunnen gedeeld met zorgverleners. Artificial Intelligence (AI) kan worden ingezet om aan preventie te doen, bijvoorbeeld door data te analyseren en te voorspellen hoe groot de kans is dat iemand ziek wordt. Digitale zorgsystemen vereisen natuurlijk wel de hoogste privacy-standaarden, onafhankelijk opgezet en onder streng toezicht.
Met alle kennis die we op deze gebieden ontwikkelen, kan Nederland een Boston aan de Noordzee worden: koploper in medtech, biotech en medicijnen, zoals de Amerikaanse stad aan de Oostkust dat ook is. Dan zijn wel forse investeringen nodig in research & development en het vereist een goede samenwerking van zorgpartijen, startups en wetenschap.
Tip 2: zet zorgrobots in
In ziekenhuizen kunnen robots bezoekers nu al welkom heten en de weg wijzen naar de juiste afdeling. Er bestaan ook al robots die het mogelijk maken op afstand te opereren. Die bijhouden waar alle spullen liggen en welke aan vervanging toe zijn, een belangrijke en tijdrovende klus in ziekenhuizen. Er zullen steeds meer robots in ziekenhuizen te vinden zijn.
Ook buiten de ziekenhuizen kunnen ze een grotere rol krijgen in de zorg. Bijvoorbeeld als ‘huisdieren’. Er zijn al projecten waar ouderen een robot hebben als buddie, en robots kunnen patiënten thuis helpen om zich aan hun dagprogramma te houden, zodat ze voldoende bewegen of de juiste medicijnen nemen.
Tip 3: zorg voor minder red tape
Red tape, dat zijn formulieren om in te vullen, vinkjes die moeten worden geplaatst. 20 tot 40 procent van de zorg gaat op aan administratie, dat moet toch naar 20 procent of minder van de werktijd kunnen in 2030. Ook hier helpt data-uitwisseling (zodat dubbele handelingen vervallen) en de inzet van meer technologie (scanners die automatisch formulieren invullen bijvoorbeeld).
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis updates.