21 JAN, 2016 • Buitenland
Wat als links de macht grijpt in Spanje?
Een maand na de verkiezingen in december is er in Spanje nog geen zicht op een nieuw kabinet. Ondernemers zijn bang dat de radicaal-linkse protestpartij Podemos een hoofdrol opeist. ‘Een nachtmerriescenario.’
‘We zouden allemaal wel willen dat de salarissen op hetzelfde niveau als in Duitsland liggen en stabiele banen voor iedereen. Maar daar is een magische toverstok voor nodig.’ Juan Rosell, voorzitter van de Spaanse werkgeversorganisatie CEOE is weinig optimistisch over de realiteitszin van Podemos-leider Pablo Iglesias. Na een persoonlijk ontmoeting noemde hij hem tussen de regels door zelfs een wolkenfietser.
De entree van Podemos (letterlijk: we kunnen) in het Parlement was na de verkiezingen in december stormachtig. En goed voor enkele primeurs. Zo levert de partij het eerste Kamerlid van Afrikaanse afkomst, bracht één van de parlementariërs haar baby mee op de arm en stak een geëmotioneerde leider Pablo Iglesias woest zijn vuist in de lucht als gebaar van overwinning én van strijd. Want Podemos wil vooral veel veranderen. Zoals een stevige belastingverhoging voor bedrijven met een omzet boven de 1 miljoen euro. Maar de partij wil ook de bij Spaanse ondernemers populaire, tijdelijke arbeidscontracten afschaffen. Net als de wettelijk vastgelegde werkweek van maximaal 35 uur. En bedrijven verplichten het verschil in salaris tussen hun medewerkers onderling te verkleinen.
De economie van Spanje groeide in 2015 weliswaar met 3 procent, maar het land is de crisis nog lang niet te boven. De politieke onzekerheid die na de verkiezingen losbarstte, baart internationale investeerders dan ook zorgen. ‘De linkse partijen zullen eerdere hervormingen willen terugdraaien en meer gehoor geven aan de roep om onafhankelijkheid van Catalonië’, aldus ABN AMRO. ‘Dat zou een nachtmerriescenario zijn voor de markten.’
Niet alleen financiële instellingen maken zich grote zorgen over de opkomst van Podemos in de vierde economie van de eurozone. Zzp´er Pepi Navarro stemde traditiegetrouw op de regerende conservatieve Partido Popular. ‘De plannen van Podemos klinken geweldig’, aldus de 42-jarige Andalusiër. ‘Maar er is helemaal geen ruimte voor. We zijn als land zo goed als failliet. Verandering is nodig, maar stap voor stap en niet zo bruut als Podemos wil. Dat vind ik een angstige gedachte.’
Ook werkgeversorganisatie CEOE is geen voorstander van een sterk naar links neigende regering. De vereniging pleit voor verlaging van het minimumloon en nog grotere flexibiliteit in arbeidscontracten. De magische toverstaf die de Podemos-leider volgens CEOE nodig heeft, kan formateur Mariano Rajoy ook wel gebruiken. Als het de demissionair premier niet lukt een coalitie te vormen, kan Podemos, samen met de socialistische PSOE en gedoogsteun van kleinere partijen, zomaar de macht grijpen in Spanje. Rajoy heeft nog tot 13 maart de tijd om dat te voorkomen.
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis updates.