VNO-NCW West: Aanval op leegstand

Kantorenleegstand belemmert de economische ontwikkeling in de Randstad. Maar het is geen exclusief probleem van onze regio. Het speelt ook elders in Nederland. Er staat ruim 8 miljoen vierkante meter kantoorruimte leeg, waarvan 40 procent in de vier grote steden. Talloze bestuurders en deskundigen hebben oplossingen aangedragen, maar tot nu toe werken die onvoldoende.

Op ons initiatief hebben zestien bouwondernemers, vastgoedontwikkelaars, juristen en andere specialisten uit verschillende sectoren hun expertise gedeeld en de basis gelegd voor een stevig aanvalsplan tegen de leegstand. Ik ben blij dat dit expertteam heeft gekozen voor realisme: een groot deel van de leegstaande kantoren zal nooit meer worden gebruikt als kantoor en valt bovendien moeilijk te herbestemmen. Dit noodzaakt partijen tot afboeken. Bedrijven zullen het idee van vastgoed als pensioen moeten loslaten.

Maar het expertteam komt ook met een oplossing: de oprichting van gebiedsautoriteiten door gemeenten met publieke en private inbreng. Zij moeten een plan maken voor de herbestemming en ontwikkeling van locaties met leegstand. Samenwerking op het niveau van een locatie in plaats van een kantoor of straat maakt van de uiteenlopende belangen mogelijk. Immers, waar verlies geleden wordt op de sloop van een kantoor, kan elders in het gebied winst gemaakt worden op nieuwbouw. Het plan van een gebiedsautoriteit zou als zwaarwegend advies in de gemeenteraad moeten worden besproken.

Het actieplan doet terecht ook een beroep op de verschillende overheden. Zo moeten gemeenten zorgen voor meer flexibiliteit in de bestemmingsplannen. De provincie moet haar regierol waarmaken. Zij moet ervoor zorgen dat nieuwe kantoren worden geconcentreerd in de grote steden en tegelijkertijd de gemeentelijke plannen voor nieuwe kantoren aan banden leggen. Het Rijk tot slot moet met fiscale maatregelen het proces van transformatie ondersteunen. Te denken valt aan een WOZ-taxatie op basis van de marktwaarde in lege staat, een fiscale afwaardering naar de lagere reële marktwaarde en een laag btw-tarief voor verbouwingen bij transformatie van kantoorpanden. Wij zullen ons ervoor inzetten dat het aanvalsplan tegen de leegstand er snel komt, want leegstand is achteruitgang. Dat geldt niet alleen voor onze regio, maar ook voor de rest van Nederland.

Het actieplan tegen de kantorenleegstand is te lezen op www.vno-ncwwest.nl

René Klawer, voorzitter VNO-NCW West