Valt het licht uit in België?

In België wordt hard gebeden voor een milde winter. Of noodhulp uit Nederland als de stroom uitvalt. Hoe komen Belgische ondernemers de winter door?

‘DANGER, DANGER, LOW VOLTAGE! De kans op een stroomonderbreking bij jouw gemeente is reëel. Plan alvast een bezoekje bij je vrienden in een andere gemeente.’ Deze bijna luchtige tekst is sinds kort te vinden op Afschakel-plan.be, een speciale website van de Belgische energiesector. Want tientallen Belgische gemeenten lopen de komende winter een stevige kans dat de stroom in de avond enkele uren wordt afgeschakeld. Oorzaak: de zuiderburen zijn sterk afhankelijk van atoomstroom. Maar drie van de zes Belgische kerncentrales liggen al geruime tijd stil, omdat ze niet veilig worden geacht. Dat betekent dat er te weinig stroom beschikbaar kan zijn, mocht het vanaf december echt koud worden.

De Belgen hopen dus op een milde winter. Zo niet in eigen land, dan toch in Frankrijk. Van daar kan extra stroom worden geleverd. Die hulpstroom is geen zekerheid. Gaat het in Frankrijk ook streng vriezen, dan schieten er weinig megawatts voor de Belgen over. Hetzelfde geldt voor noodleveranties uit Nederland en Duitsland.

Staan Belgische ondernemers daarmee voor een lange donkere winter vol stroompanne, zoals de kans op een blackout in het Vlaams heet? Dat valt toch wel mee. Grote steden als Antwerpen, Brussel, Hasselt, Genk en Turnhout hoeven niet te vrezen voor duisternis, zegt stroomverdeler Elia, die het afschakelplan heeft opgesteld. Maar Luik weer wel, evenals een stuk van Belgisch Limburg. Gemeenten als Lommel en Achel, net over de grens bij Eindhoven en Weert, kunnen dan bijvoorbeeld van half 6 tot half 10 op zwart gaan, omdat de vraag naar elektriciteit ‘s avonds het hoogst is.

Peter Boonen van kaasmakerij Catharinadal zit niet in over zijn veelgeprezen kazen: die blijven wel koel in de speciale opslagruimten. ‘Maar het melken van de zeventig koeien wordt lastiger, want die zijn gewend aan hun vaste melktijd aan het begin van de avond’.

Het industriele concern VDL in Eindhoven, dat diverse fabrieken in België heeft, taxeert dat de meeste vestigingen geen last gaan krijgen. In Achel staat wel een fabriek van warmtewisselaars, maar zonder vitale avondproduktie.

Voor de Belgische regering is het risico van stroompanne pijnlijk. Atoomstroom blijkt niet zo bedrijfszeker als wel werd gedacht – de Japanners weten ervan mee te praten na de overstromingssramp bij Fukushima. Patrick Buteneers van werkgeversorganisatie Unizo in Limburg hoopt in elk geval dat de ondernemers tijdig worden geinformeerd. ‘Dan kunnen ze zich voorbereiden op de stroomonderbreking en de schade zo veel mogelijk beperken.’ Met wat improvisatie moet het lukken, daar zijn de Belgen goed in.On se debrouille, zeggen ze dan. We passen er wel een mouw aan.