Hoe doet Donald Trump het als president? Drie ondernemers maken de stand op van de verwachtingen die ze in mei vorig jaar in Forum uitspraken. De volgende 100 dagen worden pas echt interessant, denken ze.
Een terugblik op Donald Trumps eerste honderd dagen als president onderstreept vooral de dingen die hij níet heeft gepresteerd. Een nieuw en voor werkgevers goedkoper zorgstelsel is ondanks een Republikeinse meerderheid in het Congres niet van de grond gekomen, van de beloofde 1.000 miljard dollar aan investeringen in infrastructuur is nog geen cent uitonderhandeld, en het tijdens de verkiezingen zo gehypete belastingplan werd pas op dag 97 onthuld, om vervolgens slechts één A4'tje te beslaan.
Op het gebied van wetgeving zijn Trumps verrichtingen inderdaad maar een zesje waard, zegt Harry Shea, business coach en oprichter van HS Trading, een firma uit Florida die Nederlandse bedrijven helpt om vaste voet aan de Amerikaanse grond te krijgen. Maar als het gaat om de belangen van ondernemers heeft Trump volgens hem 'een dikke 9' verdiend. 'Hij is geen gelouterde politicus, maar dat heeft hij ook nooit beweerd. Zoals ik vorig jaar al zei, is Trump een disruptor die de status quo grondig wil opschudden. Wat dat betreft is hij op de goede weg.'
Decreet
Shea baseert zijn rapportcijfer voor een deel op de kettingzaag die Trump heeft losgelaten op het woud van voorschriften. Die zijn onder vorige presidenten inderdaad de spuigaten uitgelopen: alleen al voor het fabriekswezen zijn er 297.696 regeltjes die het ondernemingsklimaat frustreren, aldus een rapport van de National Association of Manufacturers. 'Een van Trumps eerste acties was een decreet om voor elke nieuwe regel twee bestaande te identificeren die de prullenbak in kunnen,' zegt Shea. 'Vergeleken met al het papierwerk waar president Obama ons mee opzadelde, is dat een verademing.'
Een tweede reden voor Shea's optimisme is dat Trump de president zich net zo opstelt als Trump de zakenman. 'Hij is een luisteraar die ondernemingen, vakbonden, en andere belanghebbenden uitnodigt in het Witte Huis en ze vraagt wat ze nodig hebben om succesvol te zijn. In dat opzicht gedraagt zich hij zich net als iedere andere directeur die zich voorbereidt op een nieuwe positie.'
Risico-mijdend
Het enthousiasme van Shea wordt niet door alle Amerikaanse ondernemers gedeeld. De optimisme-index van de National Federation of Independent Business steeg vlak na de verkiezingen weliswaar met 7,4 punten – de grootste toename in bijna veertig jaar – maar het hoogtepunt van 105,9 was in maart al weer teruggezakt tot 104,7. Tegelijkertijd steeg de onzekerheidsindex naar 93, de op een na hoogste stand sinds 1980. De Thomson Reuters/Paynet Small Business Lending Index verslechterde eveneens, van 134 in december tot 132,9 in februari.
'Als het gaat om de belangen van ondernemers heeft Trump een dikke negen verdiend'
Gezien het grillige verloop van Trumps presidentschap is het niet verwonderlijk dat Amerikaanse mkb'ers de kat uit de boom kijken, stelt Gene Marks, eigenaar van een softwarebedrijf in Philadelphia en columnist in onder meer de Washington Post en Forbes Magazine. 'De meeste ondernemers die ik ken zijn risico-mijdend. Trump heeft een hoop beloften gemaakt, en dat is voor velen een reden om de toekomst positief tegemoet te zien. Optimisme is uiteraard heel fijn, maar je kunt er geen rekeningen mee betalen. Daden spreken luider dan woorden.'
Niche-producten
Een van de gebieden waarop Trump wél zijn stempel heeft gedrukt betreft de internationale handel, met name die met het Verre Oosten. Conform de verkiezingsbelofte heeft Amerika inmiddels de stekker getrokken uit het Trans-Pacific Partnership (TPP), dat van het gebied van Japan tot Chili één groot handelsgebied had moeten maken. Het transatlantische TTIP-verdrag is op papier nog in leven, maar lijkt voor onbepaalde tijd in de diepvries gelegd. Toch betekent Trumps America first-retoriek niet dat buitenlandse bedrijven niet meer welkom zijn, zegt Shea. 'Trump is geen isolationist, maar een voorstander van eerlijke handelsbetrekkingen, zeker als het om niche-producten gaat.' In zijn geval hebben de verkiezingen de deur geopend voor een Nederlandse cliënt die sensoren voor grensbewaking produceert. 'Onder Obama was daar niet echt een budget voor. Maar voor Trump is het terugdringen van immigratie een speerpunt. Dat biedt kansen voor buitenlandse bedrijven die zich specialiseren in beveiligingstechnologieën, zelfs als zou de beloofde muur met Mexico er uiteindelijk toch niet komen.'
Niets veranderd
Ook voor mkb'ers uit andere sectoren staan de seinen nog op groen, stelt Martin de Groot, oprichter van NL to US, een adviesbureau in Washington DC dat zich aanbiedt als mede-ondernemer om Nederlandse producten in de Amerikaanse schappen te krijgen. 'Er is ontzettend veel geroepen, maar in principe is er niets veranderd. De chaos in het Witte Huis heeft vooral een psychologisch effect, in de zin dat je er niet op kunt anticiperen. Dat is vervelend, maar aan de andere kant komen er zoveel tegenstrijdige berichten uit Washington dat het effect verdwijnt. De dollar is nog steeds sterk, de Amerikaanse markt is onverminderd groot en de importheffingen schommelen net als vorig jaar tussen de 5 tot 15 procent, wat te overzien is. Mochten die tarieven naar de 50 procent gaan, tja, dan kan ik wel inpakken met mijn handel. Maar het is nu nog te vroeg om je daar zorgen over te maken.'
'Er is ontzettend veel geroepen, maar in principe is er niets veranderd'
Wat dat betreft zullen de volgende honderd dagen een veel duidelijker beeld schetsen van het Amerikaanse bedrijfsleven onder Trump, vindt Marks. 'Trump heeft voornamelijk negatieve pers over zichzelf afgeroepen door er tijdens de verkiezingen op te blijven hameren hoe succesvol zijn wittebroodsweken wel niet zouden zijn. Het goede nieuws voor hem is dat de meerderheid van zijn kiezers de slechte kritiek zal negeren. En terecht. Als eigenaar van een bedrijf onderwerp je een nieuwe werknemer toch ook niet al na drie maanden aan een functioneringsgesprek?'
