Dit bedrijf gaat nooit naar de beurs

Kickstarter laat miljoenen liggen en verkiest publiek belang boven het grote geld. Het crowdfundingsplatform wordt als eerste grote techbedrijf een public benefit corporation. Het begin van een omwenteling?

Nee, we gaan nooit naar de beurs. Zo zwoer Yancey Strickler, directeur van de Amerikaanse crowdfundingsite Kickstarter, in . En de onderneming in de verkoop doen? Gaat ook niet gebeuren, zei Strickler. ‘Dat zou ons dwingen om keuzes te maken die niet in het belang van het bedrijf zijn.’ Of de samenleving, want Kickstarter kondigde onlangs aan voortaan als public benefit corporation (pbc) door het leven te gaan. Het bedrijf heeft maatschappelijk verantwoord ondernemen in de statuten verankerd. Investeren in groene infrastructuur, 5 procent van de netto winst naar goede doelen, en de wettelijke verplichting om daar regelmatig over te rapporteren, horen daar allemaal bij. Doel: het grote geld kan het idealisme van Kickstarter zo op geen enkele wijze corrumperen. Belastingtrucs worden vermeden, gebruikersdata worden niet verkocht aan derde partijen, en het bedrijf zal vechten tegen sekse-, rassen-, en andere vormen van ongelijkheid.

Pbc’s, die wel gewoon winst willen maken, zijn geen vervanging voor traditionele ondernemingen, aldus Jack Markell, gouverneur van Delaware, de staat waarin Kickstarter is gevestigd. Maar ze bieden volgens hem wel een oplossing voor het ‘systemische probleem van kortetermijndenken’ waar menig bedrijf mee worstelt.

Kickstarter roept andere ondernemingen op om het goede voorbeeld te volgen. Of dat massaal zal gebeuren, waagt Lynn Stout, hoogleraar bedrijfsrecht aan Cornell University, te betwijfelen. ‘Aandeelhouders met een controlerend belang in de onderneming moeten dat ook willen. Bij beursgenoteerde fondsen is dat praktisch onmogelijk. Daar krijg je al snel te maken met dwarsliggers, beleggingsfondsen die een zo hoog mogelijke beurskoers eisen.’ Dat wil niet zeggen dat Kickstarter niet als inspiratiebron zou kunnen dienen. Misschien worden alle bedrijven op termijn wel afgerekend op hun bijdrage aan de maatschappij, bijvoorbeeld door klanten en werknemers. Stout ziet al langer een ontwikkeling in die richting: ‘Een positieve invloed op de samenleving is ook zonder juridisch raamwerk mogelijk. Het is een fabeltje dat beursgenoteerde bedrijven zich alleen richten op het maximaliseren van aandeelhouderswaarde. Bovendien zijn er steeds meer pensioenfondsen die maatschappelijk verantwoord willen beleggen.’

Overigens zijn de ambities van Kickstarter niet zonder gevaar. Het afwijzen van een openbare kapitaalmarkt zou het moeilijker kunnen maken om talent aan te trekken. In de hypercompetitieve IT-wereld is het gebruikelijk om werknemers uit te betalen in opties, die bij een beursgang miljoenen waard kunnen zijn. Medeoprichter Perry Chen neemt dat risico voor lief. ‘Ons standpunt stelt ons in staat om mensen te vinden die ons idealisme delen.’