Naar een sterker NL

Begin 2021 presenteerden we een nieuwe koers naar 2030 met brede welvaart als leidraad. Dit gebeurde na een uitgebreid onderzoek onder leden, ondernemers en experts.
Wij gaven daar langs drie lijnen invulling aan:

1. naar een productief Nederland,
2. naar een inclusief Nederland en
3. naar een duurzaam Nederland.

Naast deze inzet introduceerden we ook een nieuwe rolopvatting over de rol van het bedrijfsleven. Bedrijven nemen daarin verantwoordelijkheid voor de externe effecten van hun bedrijfsvoering. We constateerden bovendien dat de overheid overbelast was. Daarom gaven we ook aan actief te kijken wat ondernemers zelf kunnen doen aan maatschappelijke vraagstukken.

Drie jaar later is het tijd om de tussentijdse balans op te maken en waar nodig onze koers te updaten.
In deze update constateren wij dat onze eerdere analyse uit 2020 onveranderd actueel is. De uitdagingen waar Nederland voor staat zijn nog dezelfde. Sterker nog, de spanningen in de samenleving zijn eerder toe- dan afgenomen, het ondernemersklimaat is verslechterd en dat de overheid niet in staat is grote opgaven op te lossen is nog zichtbaarder geworden.

Een fundamentele verandering ten opzichte van 2020 is evenwel dat de internationale veiligheidscontext van Nederland drastisch verslechterd is.
Zo is er sprake van een grootschalige oorlog aan de oostgrens van Europa terwijl we voor onze veiligheid steeds minder op de VS kunnen rekenen. Cybercriminelen en ons minder welgezinde landen bedreigen onze kritieke infrastructuur en democratie. Onze veiligheid is dus geen gegeven meer. Dat geldt ook voor onze economische veiligheid. Op het vlak van nieuwe technologie woedt een internationale race waarbij Europa sterk achterblijft. De handelsoorlog van de VS met China houdt aan en dreigt van Europa een speelbal te maken. Voor kritieke grondstoffen zijn wij in hoge mate afhankelijk van een klein aantal landen die niet terug zullen schrikken om deze machtspositie tegen ons te gebruiken. We zetten na het opmaken van de tussenbalans daarom een aantal nieuwe accenten op de drie pijlers uit onze koers in 2021, maar vooral voegen we een vierde pijler toe aan onze koers: de veiligheid en economische weerbaarheid van Nederland.

Op de pijler economie (Productief NL) is het zaak flink gas bij te geven om te zorgen dat onze productiviteit en ons ondernemingsklimaat weer verbetert. Voor een sociaal Nederland is, als volgende stap om mensen weer meer grip op het leven te geven, aandacht nodig voor sociale innovatie. Voor de pijler duurzaamheid is het nodig dat we de komende jaren maximaal focussen op de uitvoering van alle bestaande klimaatplannen en beginnen met het bouwen van circulaire productieketens (óók met het oog op onze onafhankelijkheid!).

De nieuwe vierde pijler, onze weerbaarheid, vraagt onder meer om het stevig opbouwen van militaire capaciteit, onafhankelijker worden waar het gaat om kritieke grondstoffen en sleuteltechnologieën en meer aandacht voor het tegengaan van ondermijning en cybercrime.

Onze nieuwe koers voorzagen we in 2021 ook van een investeringsagenda. In deze update geven we aan dat Nederland daarmee door moet gaan, juist ook nu er veel discussie is over de overheidsfinanciën. Investeren leidt immers tot verbetering daarvan.

Maar we kunnen nog zo’n goede agenda voor Nederland hebben – alles staat of valt met het vermogen van ons land om zaken voor elkaar te krijgen. Onze overheid is overbelast en ontbeert uitvoeringskracht. Zij krijgt de vraagstukken van Nederland niet in haar eentje opgelost. Ondernemers zijn oplossers, hun kracht is juist om dingen voor elkaar te krijgen. Daarom willen zij de komende jaren graag onderdeel van de oplossing zijn voor de problemen van Nederland.