12 APR, 2021 • 21/10.125/IT/jdb

Gebruiksvergoeding bij vervanging product of ontbinding koopovereenkomst, brief aan de VC voor Justitie en Veiligheid van de Tweede Kamer

Geachte dames en heren,

 

VNO-NCW en MKB-Nederland zijn voorstander van een goede bescherming van de consument met heldere eenduidige Europese regels.

 

Het implementatiewetsvoorstel richtlijnen verkoop goederen en levering digitale inhoud leidt echter tot onredelijke uitkomsten omdat het wetsvoorstel het onmogelijk maakt om nog langer een gebruiksvergoeding te vragen voor jarenlange normaal gebruik (voordat een gebrek zich voordoet en het product vervangen wordt of de koop wordt ontbonden).

 

Wij vragen u daarom er bij de minister op aan te dringen de wet hierop aan te passen.

 

Graag lichten we dat toe.
De Europese richtlijnen regelen onder meer dat wanneer een product een gebrek heeft, de consument onder bepaalde condities recht heeft op algehele vervanging of ontbinding van de koop. Onder meer is hierin opgenomen dat in de regel een garantieperiode van 2 jaar geldt. In nagenoeg alle EU-lidstaten geldt dan ook een wettelijke garantie van 2 jaar. In het wetsvoorstel heeft Nederland er echter voor gekozen om volstrekt uit de pas te lopen met de rest van Europa en vast te houden aan het huidige regime waarbij uitgegaan wordt van de redelijkerwijs te verwachten gebruiksduur van het product. Omdat deze termijn niet met zekerheid is vast te stellen, leidt dit tot rechtsonzekerheid bij zowel handelaren als consumenten. De termijn kan bovendien fors oplopen. De kans is dan ook aanzienlijk dat een gebrek pas aan het einde van de te verwachten duur optreedt waardoor een product jarenlang probleemloos gebruikt kan worden.

 

Omdat het redelijk is dat voor jarenlang probleemloos gebruik een vergoeding wordt betaald, is men in de dagelijkse praktijk gewend geraakt aan dit principe. Consumenten hebben doorgaans geen enkele moeite met verrekening van een vergoeding voor het langere gebruik bij vervanging van het product of ontbinding van de koop.

 

In het wetsvoorstel is de mogelijkheid om een gebruiksvergoeding te vragen echter expliciet uitgesloten. Dit leidt tot zeer onredelijke uitkomsten.

 

We kunnen dit het beste illustreren aan de hand van een voorbeeld. Voor wasmachines van goede kwaliteit wordt in de praktijk uitgegaan van een levensduur van 8 jaar. Indien een gebrek in het product pas optreedt na jarenlang normaal gebruik, bijvoorbeeld aan het begin van jaar 8, dan heeft de consument 7 jaar normaal gebruik gemaakt van het product. De voorgestelde regeling in het wetsvoorstel leidt dan tot twee zeer onredelijke uitkomsten:

  • Bij vervanging van de wasmachine, komen bovenop de eerdere 7 gebruiksjaren, weer 8 nieuwe gebruiksjaren.
    In het totaal komt de gebruiksduur op 15 jaar, zonder enige extra vergoeding door de koper. De consument krijgt per saldo veel meer (bijna het dubbele), dan waar hij op grond van de koopovereenkomst aanspraak op kon maken.
     
  • Als de wasmachine niet meer te vervangen of te herstellen is (bijvoorbeeld omdat het product of de onderdelen dermate verouderd zijn dat deze niet meer voorhanden zijn) mag de consument de koop ontbinden, de 7 jaar oude wasmachine terugsturen en de volledige koopprijs terugvragen. De consument hoeft dus niets te betalen voor jarenlang ongestoord gebruik van de wasmachine!

Het is dan ook niet gek dat producenten en verkopers het als erg onredelijk ervaren om straks niet meer de mogelijkheid te hebben om een redelijke vergoeding te kunnen vragen voor jarenlange normaal gebruik bij vervanging of ontbinding. Daarbij komt dat het niet kunnen vragen van een vergoeding zal leiden tot belangrijke kostenverhogingen, die zich uiteindelijk zullen vertalen in prijsverhogingen voor alle consumenten. Terwijl een gebruiksvergoeding alleen in rekening gebracht zou worden bij de consumenten die daadwerkelijk een langere gebruiksduur genieten, wat door iedereen als eerlijker zal worden ervaren.

 

Wij vragen u daarom er bij de minister op aan te dringen de wet aan te passen, zodat de verkoper op zijn minst een redelijke vergoeding kan vragen voor het normale gebruik in de periode ná de eerste 2 jaar garantie tot de vervanging of de ontbinding.

 

Wij zijn graag voor overleg en nadere toelichting beschikbaar.

 

Met vriendelijke groet,

 

Guusje Dolsma Plaatsvervangend directeur Beleid

consumentenbeleid