Netcongestie: haal de rem op vooruitgang weg

Wie een elektrische auto heeft, herkent dit wel. ‘s Avonds laat, alle laadplekken vol en je moet noodgedwongen een paar straten verderop gaan staan. Zo is het ook met bedrijven die op het stroomnet willen. Er is geen plek. Zij kunnen alleen niet alsnog de volgende dag voor de deur parkeren en de stekker erin steken. Hun wachttijd bedraagt soms jaren. Dat schaadt de bedrijfsvoering, groeimogelijkheden én staat verduurzaming in de weg.

Stroomaansluiting

Op 19 februari debatteert de Tweede Kamer over het tekort aan plekken op het stroomnet. Deze zogeheten netcongestie en energie-infrastructuur zijn voor ondernemers een groeiende bron van zorg. Uit recent onderzoek blijkt dat 90 procent van de mkb-ondernemers met een grootverbruikaansluiting last heeft van netcongestie. Nog geen twee jaar geleden wachtten zesduizend bedrijven op een stroomaansluiting, nu is dat meer dan tienduizend (!).

Elektrificeren

Netcongestie heeft niet alleen gevolgen voor individuele ondernemers, maar ook voor de economie en de klimaatdoelen. Veel maakbedrijven willen duurzamer worden en overstappen van gas en olie naar elektriciteit. Dan kan niet zonder genoeg capaciteit op het net. Ondernemers kunnen hun bestelbusjes en transportbedrijven niet elektrificeren, want er is geen ruimte voor laadplekken. En dat terwijl zero-emissiezones in veel grote gemeenten al praktijk zijn; daar mag je alleen met elektrische bedrijfswagens komen.

Betaalbaar

Dus is het cruciaal om versneld het elektriciteitsnet uit te breiden. Het helpt dan als vergunningprocedures, die vaak stroperig zijn, soepeler verlopen. Houd elektriciteit ook betaalbaar: de kosten voor het uitbreiden van het stroomnet zijn investeringen voor meer elektriciteitsgebruik. Deze kosten moeten over een langere tijd worden verspreid. Ook moeten de kosten gelijk zijn aan die in omringende landen. Anders is elektrificeren niet aantrekkelijk en dreigt vertrek van bedrijven.

Flexibel

Het is belangrijk om de flexibiliteit in het gebruik van elektriciteit bij bedrijven en huishoudens te benutten. Hierdoor kunnen pieken in het verbruik worden voorkomen en komt er weer ruimte. Het is cruciaal om het aanbieden van flexcapaciteit aantrekkelijk te maken. Op dit moment is de vergoeding hiervoor niet voldoende.

Netbeheerders, de Autoriteit Consument & Markt en de Rijksoverheid zijn bezig om netcongestie aan te pakken, maar er zit nog een rem op. Snelle actie is van cruciaal belang om de economische en duurzame toekomst van Nederland veilig te stellen.

 

Remko Ybema

Strategisch beleidsadviseur energie