Nederland loopt vast: wat kun jij doen?

De energietransitie, klimaatadaptatie en het woningtekort vragen om snelheid en daadkracht. Zonneparken, windmolens en waterstofinstallaties zijn essentieel, net als de bouw van honderdduizenden woningen. Toch blijven te veel projecten steken in stroperige processen. Niet alleen duurt de voorbereiding naar een vergunningaanvraag vaak te lang, ook de vergunningstrajecten zelf lopen regelmatig onnodig uit.

Methode Eemshaven

Het probleem begint al in het voorspel: maanden, soms jaren, gaan verloren aan onderzoeken, overleg en besluiteloosheid. Zodra de procedures eenmaal lopen, leidt gebrek aan urgentie vaak tot verdere vertraging. Maar voorbeelden zoals de bouw van de LNG-terminal in de Eemshaven tonen aan dat het anders kan. Binnen zes maanden stond daar een terminal. De sleutel van ‘de Methode Eemshaven’? Het escalatiemodel. Bij knelpunten moest binnen twee dagen een oplossing worden gevonden. Of het probleem werd doorgeschoven naar een beslissingsbevoegde. Geen oeverloze vergaderingen, maar gericht actie ondernemen.

Strakke deadlines, heldere afspraken

Deze aanpak biedt een belangrijke les. Niet alles kan sneller, maar veel meer dan we denken ligt binnen bereik. Met strakke deadlines, heldere afspraken en het escalatiemodel kunnen we veel tijd besparen – zowel in de voorbereiding als binnen lopende procedures. Denk bijvoorbeeld aan gezamenlijke planningen, tijdige escalatie bij obstakels en duidelijke afspraken over verantwoordelijkheden.

Werk mee, denk mee

Dit vraagt om een nieuwe mentaliteit. Blijf niet wachten op wetgevingswijzigingen of ingewikkelde hervormingen, maar pas slimme methodes zoals het escalatiemodel nú al toe. Wanneer iemand vastloopt, acteer direct of zoek hulp van een beslisser. Zo benutten we de mogelijkheden binnen de huidige regels maximaal en kunnen we de transitie daadwerkelijk versnellen.

We kunnen blijven klagen aan de zijlijn, maar daarmee lossen we niets op. De tijd van uitstellen is voorbij. Werk mee, denk mee en zorg dat processen sneller en effectiever worden. Nederland heeft actie nodig – en dat begint vandaag!

Sieger Dijkstra

voorzitter VNO-NCW Noord