COEN-enquête: ondernemersvertrouwen minder negatief in derde kwartaal van 2025

Het ondernemersvertrouwen is in het derde kwartaal van 2025 licht verbeterd ten opzichte van het vorige kwartaal en komt uit op -3,8. Vooral in de sectoren vervoer en opslag, groothandel en handelsbemiddeling is het ondernemersvertrouwen merkbaar gestegen. Toch ervaren ondernemers vaker belemmeringen en zijn ze verdeeld over hun investeringsplannen voor het restant van 2025. Dat blijkt uit de nieuwste editie van de Conjunctuurenquête Nederland (COEN), uitgevoerd door het CBS in samenwerking met VNO-NCW, MKB-Nederland, de Kamer van Koophandel en het Economisch Instituut voor de Bouw.

Ondernemers minder negatief over economisch klimaat

De lichte verbetering van het ondernemersvertrouwen komt vooral doordat ondernemers minder negatieve verwachtingen over het economisch klimaat hebben. Het vertrouwen ligt nu vrijwel op het langjarig gemiddelde van –3,7.

Personeelstekort blijft belangrijkste uitdaging

Ondernemers noemen het tekort aan arbeidskrachten opnieuw als voornaamste knelpunt voor hun bedrijfsvoering. Na twee kwartalen van lichte daling neemt het aandeel ondernemers dat het personeelstekort als belangrijkste knelpunt ervaart opnieuw toe tot ruim 36 procent. Onvoldoende vraag naar producten en diensten (20 procent) en financiële beperkingen (ruim 10 procent) volgen op afstand. Het tekort aan productiemiddelen wordt daarentegen minder vaak genoemd dan eerder dit jaar.

Ruim helft bedrijfstakken voorziet hogere investeringen

Ondernemers blijven verdeeld over hun investeringsplannen voor de rest van het jaar. Bijna evenveel bedrijven verwachten dit jaar meer als minder te investeren dan vorig jaar, waardoor het totale investeringssaldo ongeveer gelijk blijft aan dat van dezelfde periode vorig jaar. In zeven van de twaalf onderzochte sectoren overheersen positieve investeringsverwachtingen. De sector verhuur en handel van onroerend goed is het meest optimistisch, met een saldo van +17 procent, al is dit lager dan de +25 procent een jaar geleden. De sector vervoer en opslag laat de sterkste verbetering zien, met een stijging van +3 procent naar +12 procent. Minder optimistische geluiden komen vooral uit de horeca (-12 procent), gevolgd door de bouw, informatie en communicatie, en de detailhandel.