De Europese Commissie heeft een voorstel gedaan om tijdelijk alle niet essentiële reizen van derde landen naar EU gebied te limiteren. (Het gaat daarbij om de EU-lidstaten, Ijsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland. Ierland heeft de optie om ervoor te kiezen niet mee te doen, mocht het VK het er niet mee eens zijn). De Europese raad heeft het voorstel tijdens een video vergadering gesteund.
Het voorstel komt nu Europa het epicentrum van de wereldwijde pandemie is geworden.Hoewel het idee uit de koker van de Commissie komt, valt dit eigenlijk niet binnen de competentie van de EU: zij kunnen de maatregel niet zelf implementeren. Daarom is het voorstel meer een vraag aan de lidstaten om zelf de maatregel in te voeren- wel wetende dat andere EU landen het ook doen. Nederland heeft al aan deze oproep gehoor gegeven.
Het voorstel van de Commissie staat wel toe dat EU burgers (en inwoners van de andere betrokken landen) die op dit moment buiten de EU zijn naar huis terugkeren. Niet EU+-burgers zou dit tijdelijk verboden worden, maar wel met een aantal uitzonderingen. Zo moet er sowieso een uitzondering gemaakt worden voor mensen die goederen naar de EU vervoeren maar ook voor bijvoorbeeld diplomaten of medische staf. Ook mensen die al lang in de EU wonen, en daar de juiste papieren voor hebben wordt het gewoon toegestaan om de EU+ binnen te komen. Er wordt ook ene uitzondering gemaakt voor grenswerkers die op een legale manier naar de EU reizen vanuit buurlanden. De restricties gelden ook niet voor asielzoekers en passagiers op doorreis.
Hoe de maatregel precies zal werken is onduidelijk doordat dit afhangt van de implementatie in de verschillende lidstaten. Het voorstel geldt nu voor 30 dagen, al is het natuurlijk mogelijk dat de restricties daarna verlengd worden, afhankelijk van de situatie.
Net zoals voor de Commissie is het voor de lidstaten een prioriteit dat er geen extra restricties komen voor goederenvervoer. Deze worden daarom uitgesloten van de maatregel, onafhankelijk van de oorsprong van de producten.
Er bestaan momenteel veel zorgen over interne grenscontroles. Een voorbeeld hiervan is dat veel mensen uit baltische staten nu vast zitten bij de Duits-Poolse grens doordat deze gesloten is. De Commissie heeft eerder richtlijnen uitgestuurd over deze interne grenscontroles- bijvoorbeeld over de proportionaliteit- maar het blijft de Commissie een doorn in het oog. Met deze nieuwe maatregel hoopt de Commissie dat landen eerder bereid zijn de interne grenzen weer te openen.
Zij prijzen het aan als een effectievere en (voor EU burgers) minder disruptieve maatregel. Ook zou het verkeer van goederen binnen de EU hierdoor minder hinder ondervinden. Toch is niet iedereen hiervan overtuigd: Tsjechië heeft bijvoorbeeld al aangegeven de eigen huidige maatregelen (waardoor niet-Tsjechen bijna niet meer het land in kunnen) te behouden en sindsdien hebben ook een aantal Belgische provincies aangegeven de grenzen met Nederland en Frankrijk te sluiten.
