Schep duidelijkheid over zzp-ers via regelgeving, niet via tarief of webmodule

Er komt toch geen minimumtarief voor zpp-ers, zo maakten minister Koolmees en staatssecretaris Vijlbrief deze week bekend. Gelukkig maar. Het plan hiervoor werd vorig jaar aangekondigd door het kabinet om een minimumbescherming te bieden aan zelfstandigen. Maar toen het via een internetconsultatie werd voorgelegd reageerde bijna iedereen negatief. Ook de Commissie Borstlap die advies uitbracht over ‘Regulering van Werk’ wees het voorstel af. Wijzelf hadden dat in de Stichting van de Arbeid ook al samen met de vakbonden gedaan.

Legio bezwaren tegen minimumtarief

Waarom? Omdat er in de praktijk legio bezwaren waren. Vooral op het gebied van bureaucratie, moeilijke berekeningsmethoden en handhaving. Hoe bereken je bijvoorbeeld een juist uurtarief? Welke directe en indirecte kosten zijn daarvoor relevant? Het kabinet moest concluderen dat hier geen eenvoudig toepasbare regels voor te bedenken waren. Ook het idee om op basis van het tarief van een zelfstandige bepaalde vrijheden te introduceren wordt daarom, om dezelfde redenen, ingetrokken.

Ook webmodule blijkt ingewikkeld

Wel gaat het kabinet verder met het testen van de zogenaamde webmodule. Dat is een online instrument waarmee opdrachtgevers meer zekerheid zouden moeten krijgen over het soort arbeidsrelatie dat ze hebben met een zelfstandige, met name of er wel echt sprake is van zelfstandigheid of toch van een arbeidsovereenkomst waarop loon- en premieheffing van toepassing is. Maar ook die webmodule blijkt erg ingewikkeld om uit te voeren. Uit tests blijkt dat de echte deskundigen regelmatig verschillend oordelen over dezelfde situatie. Volgens het ministerie blijkt ook uit de tests dat in veel gevallen de webmodule het oordeel geeft dat er waarschijnlijk een arbeidsovereenkomst is terwijl de opdrachtgever denkt dat er sprake is van zelfstandigheid.

Noodzaak meer helderheid voor zzp'er en opdrachtgever

Ondertussen is iedereen overtuigd van de noodzaak om meer helderheid te krijgen voor zzp-ers en hun opdrachtgevers. Het is misschien het beste om die duidelijkheid te scheppen via vernieuwing van de regelgeving. Daarin zou dan ook een duidelijke eigen definitie van zelfstandigheid moeten komen. Dus niet langer volgens het model: alleen als er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst is er sprake van zelfstandigheid. We denken graag verder mee.

Ton Schoenmaeckers

Beleidssecretaris sociale zaken